Khái niệm về IIoT là gì?
IIoT là viết tắt của “Industrial Internet of Things”, còn được gọi là “IIoT” hoặc “IoT công nghiệp”. IIoT đề cập đến sự kết nối và giao tiếp giữa các thiết bị công nghiệp thông qua internet và các mạng máy tính. IIoT là khái niệm mở rộng của Internet of Things (IoT) thông thường, tập trung vào các ứng dụng trong môi trường công nghiệp.
IIoT kết hợp công nghệ, dữ liệu và phần mềm để tạo ra các hệ thống thông minh, tự động hóa và liên kết trong môi trường công nghiệp. Nó cho phép việc thu thập và chia sẻ dữ liệu từ các thiết bị và cảm biến trong quy trình sản xuất, hệ thống vận hành và các hệ thống thông minh khác nhau.
Các thành phần chính của IIoT
Thiết bị cảm biến và thiết bị thông minh: IIoT sử dụng các thiết bị cảm biến để thu thập dữ liệu từ môi trường và các thiết bị trong quy trình công nghiệp. Những thiết bị thông minh có khả năng giao tiếp và trao đổi dữ liệu qua mạng.
Kết nối mạng: IIoT sử dụng các mạng máy tính, bao gồm mạng Internet công cộng và mạng riêng ảo (VPN), để kết nối các thiết bị và hệ thống với nhau. Điều này cho phép truyền dữ liệu và điều khiển từ xa.
Phân tích dữ liệu: IIoT sử dụng công nghệ phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý và phân tích dữ liệu thu thập từ các thiết bị và cảm biến. Việc phân tích dữ liệu giúp hiểu và tối ưu hóa quy trình sản xuất, dự báo sự cố và cung cấp thông tin quan trọng để đưa ra quyết định.
Hệ thống điều khiển và tự động hóa: IIoT cho phép việc điều khiển và tự động hóa các quy trình công nghiệp. Từ việc giám sát và điều khiển từ xa đến tự động hóa hoàn toàn, IIoT cung cấp các giải pháp để nâng cao hiệu suất và hiệu quả sản xuất.
5 Yếu tố quan trọng không thể thiếu để kích hoạt IIoT?
Để kích hoạt và triển khai IIoT trong môi trường công nghiệp, có năm yếu tố quan trọng không thể thiếu:
-
Thiết bị kết nối và cảm biến
IIoT đòi hỏi sự hiện diện của các thiết bị kết nối và cảm biến để thu thập dữ liệu từ các máy móc, quy trình và môi trường sản xuất. Các thiết bị này có khả năng giao tiếp thông qua các giao thức mạng như Wi-Fi, Bluetooth, Ethernet, hay các giao thức công nghiệp như Modbus, Profibus, OPC-UA. Chúng thu thập dữ liệu về nhiệt độ, áp suất, độ rung, mức độ, v.v., và gửi nó đến hệ thống IIoT để được xử lý và phân tích.
-
Mạng kết nối
IIoT yêu cầu mạng kết nối để truyền dữ liệu giữa các thiết bị và hệ thống. Đối với môi trường công nghiệp, mạng có thể là mạng dây cứng như Ethernet hoặc mạng không dây như Wi-Fi hoặc các mạng riêng ảo (VPN) để đảm bảo an toàn và bảo mật. Mạng kết nối cần có băng thông đủ và độ ổn định cao để đảm bảo truyền dữ liệu liên tục và chính xác.
-
Nền tảng phần mềm IIoT
Đây là hệ thống phần mềm quản lý và xử lý dữ liệu IIoT. Nền tảng phần mềm IIoT phải có khả năng thu thập, lưu trữ và phân tích dữ liệu từ các thiết bị và cảm biến. Nó cũng cung cấp các công cụ để hiển thị dữ liệu, giám sát và điều khiển các quy trình công nghiệp, và tạo ra báo cáo và thông báo. Các nền tảng phần mềm IIoT thường tích hợp các công nghệ như trí tuệ nhân tạo, machine learning và big data để phân tích dữ liệu và tạo ra thông tin hữu ích.
-
Bảo mật và an ninh
IIoT đặt ra những thách thức đối với bảo mật và an ninh. Vì dữ liệu quan trọng và quy trình công nghiệp có thể bị tác động, hệ thống IIoT cần có các biện pháp bảo mật và an ninh mạnh mẽ. Điều này bao gồm xác thực và ủy quyền, mã hóa dữ liệu, giám sát và phát hiện xâm nhập, và các biện pháp bảo vệ khác để đảm bảo rằng dữ liệu và hệ thống IIoT không bị xâm phạm.
-
Quản lý dữ liệu và tích hợp hệ thống
IIoT thường được triển khai trong môi trường công nghiệp phức tạp với nhiều hệ thống và thiết bị khác nhau. Để kích hoạt IIoT, cần có khả năng quản lý dữ liệu từ các nguồn khác nhau và tích hợp với các hệ thống sẵn có. Điều này đòi hỏi khả năng tương thích và tích hợp với các hệ thống SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), ERP (Enterprise Resource Planning), MES (Manufacturing Execution System), và các hệ thống quản lý công nghiệp khác.
6 Ứng dụng thực tiễn của IIoT trong công nghiệp sản xuất
IIoT có nhiều ứng dụng quan trọng và tiềm năng đối với doanh nghiệp sản xuất. Dưới đây là một số ứng dụng chi tiết của IIoT trong lĩnh vực này:
Giám sát và điều khiển quy trình sản xuất
IIoT cho phép theo dõi và kiểm soát các quy trình sản xuất từ xa. Các thiết bị cảm biến và thiết bị thông minh thu thập dữ liệu về nhiệt độ, áp suất, độ rung, chất lượng sản phẩm và các thông số quan trọng khác. Thông qua mạng kết nối, dữ liệu được truyền đến hệ thống IIoT để phân tích và đưa ra quyết định điều khiển tự động. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình, giảm lãng phí và tăng cường chất lượng sản phẩm.
Bảo trì dự đoán và quản lý tài sản
IIoT cung cấp khả năng dự đoán sự cố và bảo trì dự đoán cho các thiết bị và máy móc trong môi trường sản xuất. Thông qua việc giám sát và phân tích trạng thái hoạt động của các thiết bị, IIoT có thể xác định các dấu hiệu sớm của sự cố và đưa ra lời khuyên về bảo trì định kỳ. Điều này giúp giảm thiểu thời gian dừng máy không mong muốn và tăng tuổi thọ của tài sản.
Tăng cường an toàn lao động
IIoT có thể đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường an toàn lao động trong môi trường sản xuất. Các cảm biến và thiết bị kết nối theo dõi môi trường làm việc và phát hiện các nguy cơ và rủi ro tiềm ẩn. IIoT cung cấp cảnh báo tức thì và thông báo đến nhân viên và quản lý trong trường hợp xảy ra sự cố hoặc tình huống nguy hiểm. Điều này giúp giảm nguy cơ tai nạn lao động và cải thiện điều kiện làm việc.
Tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho
IIoT có thể giúp tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho trong quy trình sản xuất. Các thiết bị kết nối và cảm biến có thể cung cấp thông tin liên tục về mức tồn kho, vị trí và tình trạng của các sản phẩm. Điều này giúp giảm thiểu lượng hàng tồn kho không cần thiết, tăng tính linh hoạt trong quy trình sản xuất và đảm bảo sẵn có đủ số lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
| Tầm quan trọng của Reorder Point trong quản lý hàng tồn kho
Tăng cường quy trình kiểm tra chất lượng
IIoT có thể cải thiện quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm. Các cảm biến và thiết bị kết nối có thể giám sát các thông số chất lượng và các chỉ số quan trọng khác để đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng được quy định. Thông qua việc thu thập dữ liệu và phân tích, IIoT có thể phát hiện lỗi và vấn đề chất lượng sớm, từ đó giúp điều chỉnh quy trình sản xuất và tăng cường chất lượng sản phẩm.
Kết nối thu thập dữ liệu giữa các phần mềm
IIoT cho phép kết nối và thu thập dữ liệu về nhu cầu và yêu cầu cụ thể của khách hàng, dựa vào đó doanh nghiệp có thể tùy chỉnh sản phẩm và điều chỉnh quy trình sản xuất của mình để đáp ứng yêu cầu của khách hàng. Điều này giúp tăng tính linh hoạt và sự tương tác với khách hàng, đồng thời cung cấp một lợi thế cạnh tranh trong thị trường.
Những ứng dụng này chỉ là một số ví dụ và IIoT còn có thể được áp dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp sản xuất, tùy thuộc vào ngành công nghiệp và mục tiêu cụ thể của doanh nghiệp.
Những thức thách mà các doanh nghiệp sản xuất thường gặp phải khi ứng dụng IIoT cho nhà máy
Mặc dù IIoT mang lại nhiều lợi ích thực tiễn cho các nhà máy sản xuất công nghiệp, nhưng để ứng dụng thành công và hiệu quả chúng thì các doanh nghiệp cũng đối mặt với không ít những thách thức:
Vấn đề bảo mật và an ninh
Vấn đề bảo mật là một trong những thách thức lớn nhất khi triển khai IIoT. Với sự kết nối ngày càng phức tạp giữa các thiết bị và hệ thống, độ an toàn và bảo mật dữ liệu trở thành một vấn đề cấp bách. Nhà máy phải đảm bảo rằng hệ thống IIoT được bảo vệ khỏi các cuộc tấn công mạng, xâm nhập và truy cập trái phép. Việc triển khai các biện pháp bảo mật hiệu quả và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn là cần thiết để bảo vệ dữ liệu và hệ thống IIoT.
Tích hợp hệ thống và chuỗi cung ứng
Các nhà máy sản xuất công nghiệp thường có nhiều hệ thống và thiết bị khác nhau. Tích hợp các hệ thống này với IIoT có thể đòi hỏi sự tương thích và khả năng kết nối. Thách thức là đảm bảo tích hợp dữ liệu và thông tin từ các nguồn khác nhau, từ hệ thống SCADA, ERP đến MES và các hệ thống quản lý công nghiệp khác. Cần có sự hiểu biết về các giao thức, tiêu chuẩn và quy trình để đảm bảo tích hợp hiệu quả và liên kết mạnh mẽ giữa các hệ thống.
Quản lý dữ liệu lớn
IIoT tạo ra lượng dữ liệu lớn từ các thiết bị và cảm biến, đòi hỏi sự quản lý dữ liệu hiệu quả. Nhà máy cần xác định cách thu thập, lưu trữ, xử lý và phân tích dữ liệu để tạo ra thông tin hữu ích. Điều này đòi hỏi hệ thống lưu trữ và phân tích mạnh mẽ, cùng với các công cụ và kỹ thuật phân tích dữ liệu để tìm ra những thông tin quan trọng từ dữ liệu đó.
Vấn đề quyền riêng tư
Với việc thu thập dữ liệu từ các thiết bị và cảm biến, quyền riêng tư của cá nhân và người lao động trở thành một vấn đề quan trọng. Nhà máy cần đảm bảo rằng dữ liệu được thu thập và sử dụng tuân thủ các quy định và chính sách về quyền riêng tư. Việc thiết lập các chính sách và quy trình phù hợp để bảo vệ quyền riêng tư là cần thiết để đảm bảo sự tin tưởng và tuân thủ pháp luật.
Thay đổi văn hóa và đào tạo
Triển khai IIoT yêu cầu sự thay đổi văn hóa và đào tạo trong tổ chức. Nhân viên phải được đào tạo để hiểu và sử dụng các công nghệ IIoT mới, cũng như nhận thức về lợi ích mà nó mang lại. Cần có một quá trình chuyển đổi tổ chức kỹ lưỡng để tạo điều kiện cho sự chấp nhận và ứng dụng IIoT một cách hiệu quả trong toàn bộ nhà máy sản xuất công nghiệp.
Những thách thức trên yêu cầu sự đầu tư về kỹ thuật, quản lý trong các nhà máy sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, với việc xử lý và vượt qua những thách thức này, việc ứng dụng IIoT hiệu quả có thể mang lại nhiều lợi ích và cơ hội phát triển đầy tiềm năng cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp sản xuất.
Liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ ứng dụng các giải pháp AI & IoT đến từ VTI Solutions – VTI Group cho quy trình chuyển đổi số toàn diện nhà máy sản xuất của mình!
Xem thêm: 05 công nghệ dự báo sẽ là xu thế của sản xuất thông minh 2023