Sản xuất Just-In-Time đã trở thành một thuật ngữ phổ biến trong thời đại 4.0, khi công nghệ giúp ngành sản xuất quản lý và điều chỉnh quy trình giám sát hàng tồn kho cũng như các hoạt động khác, qua đó rút ngắn thời gian sản xuất và tối ưu hóa chi phí liên quan. Hãy cùng VTI Solutions tìm hiểu về sản xuất Just-In-Time qua bài viết sau đây.

Sản xuất Just-In-Time là gì?

Sản xuất Just-In-Time (JIT) hay còn được gọi là chiến lược Just-In-Time, là một mô hình sản xuất trong đó hàng hóa chỉ được sản xuất theo yêu cầu. Mục đích của sản xuất JIT là để giảm lãng phí, chẳng hạn như sản xuất dư thừa, thời gian chờ đợi hoặc ùn tắc hàng tồn kho. Phương pháp này đòi hỏi các nhà sản xuất phải có khả năng dự báo chính xác về nhu cầu và việc đặt/mua hàng. Nói một cách dễ hiểu nhất, Just-In-Time là sản xuất “đúng sản phẩm – đúng số lượng – đúng nơi – đúng thời điểm cần thiết”

Mặc dù ra đời từ những năm 50s với các khái niệm đơn giản, nhưng JIT lại đóng một vai trò quan trọng trong quản lý chuỗi cung ứng hiện đại. JIT hướng tới mục đích tiết kiệm chi phí bằng cách giảm lượng hàng hóa và nguyên vật liệu mà một công ty lưu trữ. Just In Time bao gồm:

• Các nguyên vật liệu được tập hợp “đúng lúc” để sản xuất sản phẩm
• Các bộ phận sẵn sàng “đúng lúc” để sản xuất các sản phẩm cuối cùng
• Sản xuất và giao hàng “đúng lúc”.

Có hai cách tiếp cận khác nhau thường được sử dụng với JIT. Thứ nhất, sản phẩm chỉ được sản xuất khi nhà sản xuất nhận được đơn đặt hàng từ khách hàng, được xem là phương pháp “kéo” (hay hình thức Make to Order). Ví dụ, các nhà sản xuất máy bay sẽ chỉ đặt hàng số lượng cánh cần thiết để hoàn thành đơn đặt hàng mới nhất từ ​​hãng hàng không. Để liên tục tích trữ một số lượng lớn các cánh, sẽ vô cùng tốn kém và không đem lại nhiều lợi ích

Thứ hai, phương pháp “đẩy” thường là hình thức Make to Stock của hệ thống sản xuất. Do đó, việc sản xuất không dựa trên bất kỳ nhu cầu nào của khách hàng. Phương pháp này dẫn đến việc tích tụ một lượng lớn hàng tồn kho và có thể gây áp lực lên các khu vực khác của tổ chức.

Just In Time là yếu tố quan trọng trong quy trình sản xuất tinh gọn – Lean Manufacturing, bằng cách làm cho kho hàng “gọn gàng hơn”. Bằng cách dự trữ ít vật liệu, hàng hóa, v.v. trong kho, nhà sản xuất thường có thể đẩy nhanh quá trình sản xuất và sản xuất nhiều hàng hóa hơn với cùng một lượng tài nguyên và do đó giảm chi phí sản xuất chung.

Just-In-Time hoạt động như thế nào?

Sản xuất JIT có nguồn gốc từ ngành công nghiệp ô tô. Vào những năm 1950, nhà sản xuất xe hơi Toyota đã đưa ra hai khái niệm nhằm mục đích giảm thiểu lãng phí. Một trong những khái niệm này là sản xuất đúng lúc JIT. Đối với nhà sản xuất, sản xuất thừa và hàng tồn dự trữ là những vấn đề lãng phí chính. Mỗi quy trình chỉ nên tạo ra những gì cần thiết cho quy trình tiếp theo. Do đó, sản xuất tức thời thường hướng tới 3 mục tiêu chính:

•  Tồn kho bằng không.
•  Thời gian chờ đợi bằng không.
• Chi phí phát sinh bằng không.

Để thực hiện JIT, các tổ chức thường bảo đảm các nội dung:

(1) Tồn kho thấp: Sản xuất đúng lúc thường yêu cầu tối thiểu hàng tồn kho (bằng không là lý tưởng nhất)

(2) Kích thước lô hàng nhỏ

(3) Bố trí mặt bằng hợp lí: khu vực sản xuất và nhà kho sẽ được bố trí phù hợp cho việc sản xuất JIT

(4) Sửa chữa và bảo trì định kì: để bảo đảm thực hiện  JIT  liên tục không bị gián đoạn

(5) Sử dụng công nhân đa năng: người lao động được đào tạo để làm việc với JIT

(6) Sử dụng hệ thống “kéo”: Make to Order – bắt đầu sản xuất khi nhận được đơn đặt hàng

(7) Cải tiến liên tục: có khả năng tích hợp cải tiến với các công nghệ hoặc hệ thống khi được yêu cầu

Trong sản xuất JIT, các quy trình sẽ được thiết lập trên “nguyên tắc dòng chảy” và tất cả các vật liệu đều ở trong một dòng chảy không đổi. Điều này chỉ có thể thực hiện được bằng cách lập kế hoạch tối ưu việc “lưu thông” giữa các quy trình. Lập kế hoạch cố gắng giữ chi phí ở mức thấp nhất có thể bằng cách cung cấp nguyên vật liệu khi công ty cần. Việc vận chuyển nguyên vật liệu được tính toán chính xác về mặt thời gian để có thể kịp thời đưa trực tiếp đến dây chuyền lắp ráp.

Vật liệu phải được sử dụng hợp lý để không còn phải tích trữ trong nhà kho, hoặc nhà kho chỉ chứa vật liệu cần thiết cho sản xuất hiện tại. Do đó, đối với sản xuất JIT, hàng tồn kho phải luôn chính xác và cập nhật thường xuyên.

Lợi ích và hạn chế của sản xuất Just-In-Time

Lợi ích

Kết quả từ việc thực hiện quy trình sản xuất JIT có thể bao gồm tăng chất lượng, năng suất và hiệu quả tổng thể. Cải thiện giao tiếp giữa các bộ phận và giảm chi phí và lãng phí cũng là những lợi ích được công nhận của hệ thống. Sức cạnh tranh ngày càng tăng trên thị trường toàn cầu và giá trị của những lợi ích này khiến ý tưởng triển khai sản xuất JIT trở nên rất hấp dẫn đối với nhiều tổ chức sản xuất trên thế giới.

Bên cạnh đó, một trong những lợi ích chính của JIT là giảm đáng kể lượng hàng tồn kho. Điều này có thể dẫn đến giảm chi phí và đầu tư vào hàng tồn kho, giải phóng vốn cho các dự án nội bộ khác, vì chỉ cần một lượng nguyên vật liệu tối thiểu để bắt đầu sản xuất. Theo nghiên cứu, ở nhiều công ty Nhật Bản sử dụng chiến lược JIT, báo cáo tỷ lệ luân chuyển vốn lưu động luôn ở mức thấp.

Theo phương pháp sản xuất JIT, các công ty cũng thường báo cáo các mức chất lượng. Do số lượng đặt hàng nhỏ hơn, các vấn đề về chất lượng có thể được xác định nhanh chóng. Việc phát hiện ra những vấn đề chất lượng “đúng lúc” sẽ giúp các nhà quản lý kịp thời đưa ra các phương án giải quyết hiệu quả

Một số lợi ích khác của việc triển khai hệ thống sản xuất JIT bao gồm:

• Giảm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
• Giảm chi phí lao động thông qua việc dành ít thời gian hơn cho việc đặt nguyên vật liệu, vận chuyển,…
• Đẩy nhanh quá trình sản xuất

Hạn chế

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, sản xuất Just-In-Time cũng tồn tại các hạn chế. Do tính phức tạp nên chiến lược JIT này đòi hỏi cả thời gian và công sức nghiên cứu và áp dụng. Do đó các tổ chức không thể đơn giản tích hợp sản xuất JIT vào công ty của mình mà phải lập kế hoạch toàn bộ quá trình thực hiện một cách cẩn thận.

Mặt khác, JIT đôi khi làm các nhà sản xuất “phụ thuộc” nhiều hơn vào các nhà cung cấp trong quá trình đặt và nhận nguyên vật liệu. Nếu quá trình này diễn ra không thông suốt và xảy ra sai sót, tất cả các quá trình sản xuất và bán hàng sau đó có thể chịu ảnh hưởng trực tiếp, thậm chí trường hợp xấu nhất là đình trệ sản xuất do thiếu các thành phần. Ảnh hưởng này không chỉ gián đoạn sản xuất hay làm tăng các chi phí mà thậm chí cả quá trình bán hàng và chăm sóc khách hàng sau này. 

Một số hạn chế khác có thể kể đến như:

• Ảnh hưởng rủi ro của các yếu tố bên ngoài như tắc đường, thời tiết,…
• Nhu cầu tăng đột ngột khiến nhà sản xuất không kịp trở tay
• Rủi ro ngoại hối, biến động tiền tệ, thanh toán,…

Sản xuất Just-In-Time chỉ có thể hoạt động nếu tất cả các bên liên quan giao tiếp và hoạt động liên tục và hiệu quả. Chỉ khi đó, doanh nghiệp mới có thể mong đợi tiết kiệm chi phí và giảm lãng phí trong công ty của mình.

Ví dụ ứng dụng sản xuất Just-In-Time

Nhiều chủ doanh nghiệp sử dụng phương pháp JIT để tăng hiệu quả và giảm lãng phí bằng cách chỉ nhận hàng khi họ cần cho quá trình sản xuất qua đó giúp giảm chi phí tồn kho. Do đó, phương pháp này đòi hỏi các nhà sản xuất phải dự báo nhu cầu một cách chính xác để có hiệu quả.

Ví dụ ứng dụng sản xuất Just-In-Time xuất hiện trong nhiều ngành công nghiệp, nhưng chủ yếu là trong những ngành sử dụng dây chuyền sản xuất hoặc yêu cầu dự trữ nguyên liệu thô. Một số công ty thành công trong việc áp dụng hệ thống JIT bao gồm Toyota, Apple và McDonald’s.

Toyota

Toyota là công ty đầu tiên thực hiện JIT một cách hiệu quả vào năm 1970 và vẫn là một trong những công ty thành công nhất trong việc áp dụng hệ thống JIT. Ở phương pháp này,  còn được gọi là chiến lược sản xuất Toyota, nguyên liệu thô không được dự trữ và đưa đến nhà máy sản xuất trừ khi nhận được đơn đặt hàng từ khách hàng và sản phẩm đã sẵn sàng được chế tạo. Thậm chí trong suốt quá trình sản xuất, các bộ phận thành phần chỉ được sử dụng khi được yêu cầu và chỉ đáp ứng ở từng nút/trạm sản xuất nhất định

Điều này giữ cho số lượng hàng tồn kho ở mức tối thiểu, do đó, giảm chi phí. Điều này cũng cho phép Toyota thích ứng nhanh chóng với nhu cầu của khách hàng, giảm thiểu đáng kể rủi ro có quá nhiều hàng tồn kho.

Các yếu tố quan trọng trong thành công của Toyota

• Một lượng nhỏ nguyên liệu thô được lưu giữ tại mỗi trạm sản xuất, đảm bảo rằng luôn có đủ kho dự trữ để bắt đầu sản xuất bất kỳ sản phẩm nào. 
• Dự báo chính xác để dự trữ nguyên liệu ở mức chính xác

Apple

Gã khổng lồ công nghệ Apple cũng đã tận dụng các nguyên tắc JIT để tối ưu hóa hoạt động sản xuất của mình. Cách tiếp cận của Apple đối với JIT khác ở chỗ họ tận dụng các nhà cung cấp của mình để đạt được các mục tiêu JIT.

Apple chỉ có một nhà kho trung tâm tại Mỹ và khoảng 150 nhà cung cấp chính trên toàn thế giới; nhưng công ty đã phát triển các mối quan hệ mạnh mẽ và chiến lược hiệu quả  với các nhà cung cấp của mình. Việc thuê ngoài sản xuất này khiến Apple trở nên tinh gọn hơn và qua đó giúp cắt giảm chi phí và giảm lượng hàng dư thừa.

Với duy nhất một nhà kho trung tâm ở Mỹ, phần lớn hàng tồn kho của công ty là tại các cửa hàng bán lẻ. Ngoài ra với JIT, Apple bắt đầu tận dụng lợi thế của dropshipping. Do đó, điều này làm giảm chi phí vận chuyển, lãng phí và chi phí lưu kho.

Các yếu tố quan trọng trong thành công của Apple

• Trách nhiệm lưu kho thuộc về các nhà cung cấp 
• Tận dụng các nhà bán lẻ làm hệ thống hàng tồn kho
• Sắp xếp dropshipping để mua hàng trực tuyến

McDonald’s

Các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh như McDonald’s sử dụng hàng tồn kho của JIT để phục vụ khách hàng hàng ngày. Những nhà hàng thức ăn nhanh này thường có sẵn mọi nguyên liệu cần thiết, do đó, chỉ khi nhận đơn hàng thì McD’s mới thực sự “sản xuất” các phần ăn của mình (ngoại trừ một số thành phẩm vào thời gian cao điểm). JIT giúp tiêu chuẩn hóa quy trình để mỗi khi khách hàng nhận được đơn đặt hàng, họ sẽ có được trải nghiệm nhất quán như nhau.

Các yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của Mcdonald

• Các thủ tục được tiêu chuẩn hóa đảm bảo tính nhất quán
• Phương pháp JIT làm tăng sự hài lòng của khách hàng vì các sản phẩm được phục vụ ngay tức thì

Triển khai sản xuất Just-In-Time

Sản xuất Just-In-Time là một chiến lược độc đáo nhưng vẫn hiệu quả, không chỉ giúp các công ty giải quyết các bài toán hàng tồn kho, mà còn giúp giảm các chi phí nguyên vật liệu cũng như tối ưu hóa các quy trình của hoạt động sản xuất, qua đó giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng các yêu cầu thị trường tốt hơn.

Như đã đề cập ở trên, hệ thống sản xuất JIT không quá phức tạp; tuy nhiên, việc thực hiện và duy trì có thể đối mặt khó khăn. Các vấn đề như thay đổi theo thời gian, lịch sản xuất thay đổi và thời gian chờ đợi lâu từ các nhà cung cấp có thể khiến hệ thống này khó triển khai. 

Do đó, trước khi áp dụng, doanh nghiệp nên nghiên cứu và phân tích các nhu cầu và yêu cầu về các mục tiêu mà giải pháp JIT có thể giải quyết. Ngoài ra, việc training hiệu quả cho không chỉ các nhà quản lý mà ngay cả các công nhân và nhân viên làm việc trong nhà máy về chiến lược JIT, cách hoạt động và làm thế nào để làm việc chung với nó, cũng là một yếu tố cần thiết để triển khai sản xuất Just-In-Time diễn ra hiệu quả.

Cuối cùng, việc lựa chọn các nhà cung cấp các giải pháp Just-In-Time phù hợp đóng vai trò quyết định. Để đáp ứng yêu cầu này, VTI Solutions tự tin là câu trả lời tuyệt vời với các ứng dụng sản xuất JIT trong bộ giải pháp MES-X. Với kinh nghiệm làm việc nhiều năm cùng các đối tác Nhật Bản và hiểu biết về các ngành sản xuất, VTI Solutions tự tin sẽ tạo ra những bước đi đầu tiên vững chắc trong quá trình chuyển đổi số cho nhà máy của bạn. 

Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để trải nghiệm một cuộc cách mạng trong nhà máy của bạn ngay hôm nay!

5432105/5 - (3 bình chọn)