Order picking trong các nhà kho là hoạt động lấy hàng hóa từ các giá đỡ khi có yêu cầu đơn hàng. Theo nghiên cứu của Grandview Research, hoạt động này tốn nhiều thời gian và công sức, chiếm 55% trên tổng hoạt động của kho hàng. Đặc biệt với bối cảnh sự cạnh tranh ngày càng diễn ra khốc liệt như hiện tại, các doanh nghiệp sản xuất đang phải chịu áp lực bởi chi phí vận hành và đảm bảo tỷ suất lợi nhuận. Trong đó, order picking là một trong những hoạt động đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng hiệu quả vận hành của nhà kho.
Vậy làm thế nào để nắm bắt và phát triển được một quy trình lấy hàng hiệu quả? Hãy cùng VTI Solutions tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có được góc nhìn tối ưu nhất cho quy trình chọn hàng của nhà máy sản xuất
Tổng quan về Order Picking
Order Picking là gì?
Order Picking (lấy hàng/nhặt hàng) là quá trình tìm kiếm, thu thập và lấy hàng hóa trong kho theo danh sách đặt hàng của khách (customer order). Quá trình lấy hàng là một trong những giai đoạn đầu tiên để thực hiện các đơn đặt hàng của khách hàng. Tùy thuộc vào chiến lược lấy hàng của mỗi doanh nghiệp, quy trình này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất tổng thể của chuỗi cung ứng (cụ thể là tốc độ xử lý đơn hàng) và quá trình kiểm soát hàng tồn kho.
6 Phương thức chọn hàng phổ biến hiện nay
Quản lý và tổ chức hàng hóa rất quan trọng trong việc chọn hàng, hàng hóa được sắp xếp theo những phương thức chọn hàng có quy tắc sẽ giúp hàng hóa tại các doanh nghiệp sản xuất được tối ưu. Cùng điểm tên những phương pháp chọn hàng phổ biến nhất tại hầu hết các kho hàng hiện nay:
Piece picking
Đây là phương thức chọn hàng hóa phổ biến nhất trong đó hàng hóa được chọn tại một thời điểm xác định. Không có lịch trình cụ thể và có thể chọn hàng bất cứ thời điểm nào trong ngày.
- Ưu điểm: Đơn giản và thực hiện nhanh chóng
- Nhược điểm: Vì không có lịch trình và kế hoạch nên thời gian để chọn hàng có thể lâu hơn. Sử dụng thời gian và nhân lực kém hiệu quả hơn.
Zone picking ( hay còn gọi là Pick and Pass)
Đây là phương thức mà hàng hóa được chia ra ở những khu vực cụ thể trong kho và mỗi nhân viên sẽ phụ trách những khu vực nhất định. Khi có yêu cầu, các nhân viên chỉ có thể chọn hàng hóa ở trong khu vực được chỉ định.
- Ưu điểm: Hàng hóa cùng nhu cầu hàng hóa được quản lý rõ ràng và cụ thể hơn.
- Nhược điểm: Không phù hợp với nhà kho có ít hàng hóa hoặc nhà kho chưa SKU với số lượng ít.
Wave picking
Đây là sự kết hợp giữa 2 phương thức chọn hàng trên (piece picking và zone picking). Ở phương thức chọn hàng này, hàng hóa được chọn cùng 1 lúc sau đó được sắp xếp lại để tạo thành 1 đơn đặt hàng.
- Ưu điểm:Vì có thể chọn nhiều hàng hóa có cùng kích thước hoặc hình dạng, nên khi thể xử lý nhanh hơn nếu có vấn đề phát sinh.
- Nhược điểm: Vì hàng hóa được chọn nhiều hơn, nên sẽ phát sinh thêm khay để chứa hàng hóa khi được lấy xuống. Vì thế chi phí có thể phát sinh và tốn kém hơn.
Batch picking
Đây là phương thức mà nhiều đơn hàng được nhóm thành 1 nhóm nhỏ. Mỗi công nhân sẽ chịu trách nhiệm của 1 nhóm hàng cụ thể và sẽ lấy hàng thông qua danh sách lấy tổng thể.
- Ưu điểm: Tiết kiệm thời gian lấy hàng.
- Nhược điểm: Với các nhà kho lớn, nó có thể dẫn đến tình trạng quá tải vì hàng hóa được chia thành nhiều nhóm nhỏ khác nhau.
Single picking
Phương pháp này đòi hỏi mỗi nhân viên phải chuẩn bị tất cả các mặt hàng, nguyên vật liệu cho một đơn đặt hàng trước khi đưa chúng vào sản xuất hoặc đi vận chuyển. Người lấy hàng thường dựa vào danh sách chọn được in, đến từng kệ hàng trong kho và lấy từng nguyệt liệu liệu một rồi mới bắt đầu đưa vào dây chuyền sản xuất
- Ưu điểm: Đơn giản, ít cơ hội trộn lẫn. Có thể hoạt động tốt trong các nhà kho nhỏ với khối lượng đặt hàng thấp. Dễ dàng đào tạo nhân viên.
- Nhược điểm: Không hiệu quả, đặc biệt là đối với các công ty có nhiều đơn đặt hàng cần thực hiện. Thời gian di chuyển tăng lên vì người chọn thường phải đi bộ qua toàn bộ nhà kho chỉ để hoàn thành một đơn đặt hàng duy nhất.
Cluster picking
Phương pháp lấy hàng trong kho này được sử dụng để thực hiện nhiều đơn hàng cùng một lúc. Công nhân đi qua kho lấy mã hàng hóa trên nhiều danh sách chọn và đặt chúng vào các thùng/ thùng chứa riêng biệt. Mỗi vùng chứa được liên kết với một danh sách đặt hàng.
- Ưu điểm: giúp loại bỏ các chuyến đi lặp lại đến cùng một địa điểm lấy hàng và loại bỏ quá trình phân loại vì việc này được thực hiện bởi những người lấy hàng tại mỗi địa điểm lấy hàng.
- Nhược điểm: đòi hỏi phải sử dụng các giải pháp quản lý kho WMS phức tạp để lên lịch và phân công các cụm phù hợp.
Lợi ích của Order Picking
Order Picking là một hoạt động chiếm nhiều thời gian trong kho hàng. Do đó, thiết lập một quy trình chọn hàng/lấy hàng hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể nhiều nguồn lực và tối ưu hóa quy trình nhà máy sản xuất:
- Giảm thiểu việc đi lại: Thời gian di chuyển của công nhân để thu thập các mặt hàng là một trong những lãng phí lớn nhất ảnh hưởng tới năng suất kho. Vì vậy, để giảm thiểu việc di chuyển, doanh nghiệp nên tổ chức chiến lược nhà kho và lên kế hoạch cẩn thận cho các tuyến đường chọn hàng. Thường xuyên liên lạc với nhân viên để tìm hiểu những yếu tố làm cản trở tới việc đi lại trong kho.
- Giảm thiểu sai sót: Trong quy trình Order picking, những sai sót thường gặp bao gồm chọn sai mặt hàng, bỏ qua các mặt hàng bị lỗi hay số lượng đơn hàng bị sai… Khi những mặt hàng có lỗi này xuất kho, nhiều khả năng chúng sẽ bị trả lại khi gửi đến khách hàng, từ đó gây ảnh hưởng không tốt về thương hiệu cũng như trải nghiệm khách hàng. Mặc dù những sai sót trong quá trình làm việc của con người là không thể tránh khỏi, nhưng doanh nghiệp có thể cải thiện độ chính xác bằng cách sử dụng công nghệ như máy quét mã vạch và những giải pháp mà công nghệ mang tới. Khi xảy ra lỗi trong quy trình lấy hàng, hãy lưu giữ hồ sơ và phân tích chúng để tìm ra gốc rễ của vấn đề, từ đó giải quyết triệt để và giảm tối đa những sai sót không đáng có.
- Tăng tính an toàn: Đảm bảo an toàn khi lấy hàng trong kho chính là chìa khóa để ngăn ngừa thương tích trong công việc. Doanh nghiệp cần ưu tiên các tiêu chuẩn an toàn và sức khỏe nghề nghiệp. Khi quy trình sản xuất diễn ra, các công việc chuyển động lặp đi lặp lại, có thể gây ra những chấn thương dễ thấy và thường gặp, tuy nhiên vấn đề này có tính lặp lại nên doanh nghiệp có thể phòng ngừa được. Ngoài việc đảm bảo các mặt hàng dễ tiếp cận và ở độ cao phù hợp, doanh nghiệp có thể sử dụng xe nâng, và xe đẩy để hỗ trợ.
- Tối đa hóa không gian: Khi các mặt hàng khó xác định vị trí và chưa được sắp xếp ở các vị trí cố định, công nhân sẽ cần nhiều thời gian hơn để lấy hàng. Lối đi không đủ rộng cũng là một vấn đề đối với xe nâng và các thiết bị xử lý khác. Áp dụng dự báo trong sản xuất (Order picking) tốt sẽ giúp doanh nghiệp sắp xếp hàng hóa cẩn thận và khoa học, từ đó tối đa hóa không gian và cải thiện quy trình nhặt hàng. Khi tất cả hàng tồn kho được lưu trữ thích hợp, doanh nghiệp sẽ giảm được tối đa những lãng phí trong quy trình sản xuất.
Chiến lược Order Picking hiệu quả cần những yếu tố nào?
Tuy rằng tầm quan trọng của Order Picking là vậy nhưng đa phần các doanh nghiệp sản xuất hiện nay vẫn chưa nắm được đầy đủ các tiêu chí. Để đưa ra một chiến lược nhặt hàng/lấy hàng (Order Picking) hiệu quả, doanh nghiệp cần chú ý tới các yếu tố:
- Phương pháp nhặt hàng/lấy hàng: Yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình lấy hàng của một doanh nghiệp. Ví dụ, một số phương pháp yêu cầu công nhân di chuyển đến các vị trí vật phẩm trong nhà kho, trong khi những phương pháp hiện đại khác sử dụng tự động hóa và robot để mang các mặt hàng đến người nhặt.
- Kỹ thuật và lộ trình lấy hàng: Ví dụ như lấy hàng đơn lẻ (single picking), lấy hàng theo lô (batch picking), hay lấy hàng cùng một lúc ở các chỗ khác nhau theo chu kỳ ngắn nhất (wave picking). Không có chiến lược tốt nhất cho tất cả các doanh nghiệp, vì vậy bạn cần lựa chọn các kỹ thuật lấy hàng phù hợp cho nhu cầu của mình.
- Công nghệ: Hiện nay, công nghệ ngày càng được áp dụng nhiều trong việc chọn đơn hàng, chẳng hạn như chọn giọng nói, tần số vô tuyến (RF), máy quét mã vạch, chọn ánh sáng, các giải pháp robot và tự động hóa… Những công nghệ tiên tiến này có thể giúp doanh nghiệp rút ngắn quy trình sản xuất và giảm thiểu sai sót của con người.
Tuy nhiên, một quy trình chọn hàng tối ưu và hiệu quả không chỉ dừng lại ở các vấn đề được đề cập ở trên mà còn liên quan tới nhiều yếu tố quan trọng khác như: giám sát – thiết kế không gian kho, quản lý hàng tồn kho, tối ưu hóa các thao tác bằng mã QR, quy trình đóng gói … Chính vì vậy, điều mà các doanh nghiệp sản xuất cần phải bắt tay vào làm ngay từ ban đầu đó là xây dựng một hệ thống quản lý kho hàng tổng thể để mang đến cái nhìn toàn diện nhất về toàn bộ quy trình quản lý kho. Cùng đi tìm lời giải cho bài toán trên cùng giải pháp quản lý kho thông minh WMS-X đến từ VTI Solutions.
WMS-X là hệ thống phần mềm quản lý kho thông minh bằng QR code nằm trong bộ giải pháp quản lý sản xuất tổng thể MES-X được phát triển bởi VTI Solutions. WMS-X là giải pháp toàn diện cho mọi vấn đề một kho hàng đang gặp phải, loại bỏ các quy trình quản lý thủ công tốn thời gian, tốn nguồn lực, dễ sai sót, giải quyết tình trạng tồn kho ngoài mong muốn hoặc không đáp ứng kịp thời nhu cầu sản xuất:
- Tự động hóa các quy trình thủ công nhằm tiết kiệm thời gian, nguồn lực và giảm thiểu sai sót.
- Quản lý kho Just in time: đúng sản phẩm – đúng số lượng – đúng nơi – đúng thời điểm cần thiết để duy trì ổn định hoạt động tại nhà kho.
- Giám sát thông tin kho theo thời gian thực để kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh
WMS-X là giải pháp quản lý toàn diện cho mọi vấn đề trong kho hàng nói chung và tồn kho nói riêng, loại bỏ các quy trình quản lý thủ công tốn thời gian, tốn nguồn lực, dễ sai sót, giải quyết tình trạng tồn kho hiệu quả với những điểm ưu việt như:
- Kho hàng không giấy tờ: Quản lý và lưu trữ thông tin các hoạt động trong kho hoàn toàn bằng dữ liệu trên mobile/tablet dễ dàng, trực quan, chính xác, thay thế các thủ tục giấy tờ phức tạp, dễ sai sót
- Linh hoạt tích hợp – Dễ dàng tùy biến: WMS-X là một giải pháp quản lý kho độc lập, đồng thời có khả năng tích hợp với các hệ thống ERP khác (SAP, Odoo, ect). Hệ thống cho phép tạo trường dữ liệu riêng, tùy biến theo nhu cầu khách hàng.
- Giám sát kho – thiết kế không gian kho: WMS-X cũng cho phép thiết kế sắp xếp kho bằng các thao tác kéo thả, đem lại cái nhìn tổng quan đồng thời cũng giúp tối ưu không gian kho. Hệ thống cho phép quan sát vị trí của kho, khoảng trống kho, phần trăm đã sử dụng trên biểu đồ WMS-X cung cấp.
- Tiết kiệm tới 80% thời gian nhập liệu và kiểm đếm: Thay thế các tác vụ quản lý kho thủ công bằng các quy trình tự động hoá – bao gồm việc thu thập số liệu, nhập/xuất kho, kiểm kê hàng hoá,…
- Kiểm soát chính xác 99% hàng hoá: Cho phép ghi nhận thông tin nhập, xuất kho nguyên vật liệu, thành phẩm, bán thành phẩm chính xác thông qua QR code. Dễ dàng theo dõi vị trí của từng mặt hàng tồn kho, báo cáo chi phí tồn kho, quản lý sản phẩm quá hạn lưu kho và sản phẩm sắp hết hạn sử dụng.
- Quản lý tồn kho hiệu quả: WMS-X cung cấp tính năng thông minh cho phép theo dõi số lượng và vị trí của từng mặt hàng tồn kho, theo dõi báo cáo chi phí tồn kho, quản lý sản phẩm quá hạn lưu kho và sản phẩm sắp hết hạn sử dụng. Hệ thống sẽ gửi cảnh báo khi số lượng tồn kho giảm quá mức tối thiểu nhằm bổ sung tồn kho kịp thời.
- Báo cáo tồn kho thông minh: Cung cấp nhiều mẫu báo cáo đa dạng, trực quan bằng biểu đồ, hình ảnh, giúp dễ dàng phân tích và đưa ra quyết định, đáp ứng nhu cầu của nhiều bộ phận. Báo cáo chi tiết về số lượng, giá trị, vị trí, lô hàng, hạn sử dụng của hàng hóa.
Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và nhận ngay bộ demo miễn phí cho Giải pháp Quản lý Kho hàng thông minh toàn diện hàng đầu Việt Nam!