1. ISO 45001:2018 là gì?

1.1 Lịch sử hình thành

ISO 45001:2018 là tiêu chuẩn quốc tế đầu tiên về quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp, được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO). Đây là khung hệ thống giúp các doanh nghiệp chủ động nhận diện, kiểm soát và giảm thiểu rủi ro về tai nạn lao động, hướng tới môi trường làm việc an toàn, lành mạnh hơn cho người lao động.

Trước khi ISO 45001 ra đời, nhiều tổ chức sử dụng OHSAS 18001 – một tiêu chuẩn tiền nhiệm nhưng không mang tính quốc tế chính thức. 

ISO 45001 được phát triển từ năm 2013 và chính thức công bố vào tháng 3/2018 sau 5 năm nghiên cứu. 

Sự ra đời của ISO 45001 đã thay thế hoàn toàn OHSAS 18001 kể từ năm 2021, trở thành tiêu chuẩn toàn cầu cho mọi doanh nghiệp, không phân biệt quy mô hay ngành nghề.

1.2 Vai trò của tiêu chuẩn ISO 45001:2018 

Với việc áp dụng tiêu chuẩn này, doanh nghiệp không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật về an toàn lao động, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ sức khỏe nhân viên. 

Đồng thời, ISO 45001:2018 còn giúp nâng cao uy tín thương hiệu, cải thiện hiệu suất và dễ dàng tích hợp với các tiêu chuẩn khác như ISO 9001 (quản lý chất lượng) hoặc ISO 14001 (quản lý môi trường).

 

2. Mục tiêu và phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn ISO 45001:2018

2.1 Mục tiêu của tiêu chuẩn ISO 45001:2018

ISO 45001:2018 hướng đến việc thiết lập một môi trường làm việc an toàn và lành mạnh, thông qua các mục tiêu chính sau:

• Phòng ngừa tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp
  Tiêu chuẩn giúp tổ chức nhận diện sớm và kiểm soát hiệu quả các mối nguy trong quá trình làm việc, nhằm giảm thiểu tối đa thương tích và bệnh tật.
• Tuân thủ quy định pháp luật và yêu cầu bên liên quan
  ISO 45001 đảm bảo doanh nghiệp luôn tuân thủ các quy định pháp lý về an toàn lao động tại quốc gia sở tại, tránh rủi ro pháp lý và cải thiện hình ảnh thương hiệu.
• Cải thiện liên tục hiệu quả hệ thống OH&S
  Nhờ vào việc thiết lập mục tiêu – đo lường – đánh giá và cải tiến định kỳ, doanh nghiệp không ngừng nâng cao hiệu quả quản lý an toàn và sức khỏe.
• Thúc đẩy văn hóa an toàn trong toàn tổ chức
  Khuyến khích sự tham gia tích cực của người lao động ở mọi cấp độ để xây dựng văn hóa an toàn bền vững từ bên trong.

|Top 5 tiêu chuẩn ISO phổ biến nhất cho ngành sản xuất

2.2  Phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn ISO 45001:2018

Một trong những ưu điểm lớn nhất của ISO 45001:2018 là tính linh hoạt cao, có thể áp dụng cho:

• Tất cả tổ chức – mọi quy mô, mọi lĩnh vực
  Dù bạn là doanh nghiệp sản xuất, công ty xây dựng, đơn vị logistics, nhà hàng – khách sạn, hay tổ chức phi lợi nhuận, ISO 45001 đều có thể triển khai hiệu quả.
• Các cơ quan nhà nước, tổ chức công ích
  Những tổ chức này cũng có thể áp dụng tiêu chuẩn để bảo vệ người lao động, tăng cường trách nhiệm xã hội và cải thiện hình ảnh trong cộng đồng.
• Doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng
  Nhiều tập đoàn lớn hiện yêu cầu nhà cung cấp phải có chứng nhận ISO 45001 nhằm đảm bảo tiêu chuẩn lao động xuyên suốt toàn chuỗi giá trị.
• Tổ chức hoạt động toàn cầu hoặc đa quốc gia
  Với tính công nhận quốc tế, ISO 45001 giúp thống nhất hệ thống quản lý OH&S tại các chi nhánh trên toàn thế giới.

Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001:2018 không chỉ là bước tiến quan trọng trong quản trị rủi ro mà còn thể hiện cam kết của doanh nghiệp đối với sức khỏe, sự an toàn và hạnh phúc của người lao động. Đây là yếu tố then chốt tạo nên một môi trường làm việc bền vững, gia tăng lợi thế cạnh tranh và mở rộng cơ hội hợp tác toàn cầu.

 

3. Lợi ích khi áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001:2018 trong doanh nghiệp

Việc triển khai ISO 45001:2018 không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật về an toàn lao động mà còn mang lại nhiều giá trị thiết thực về hiệu quả hoạt động, uy tín thương hiệu và sự gắn kết nội bộ. Dưới đây là những lợi ích nổi bật:

3.1 Bảo vệ người lao động, giảm thiểu rủi ro

Áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001 giúp doanh nghiệp thiết lập một hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp bài bản, qua đó chủ động nhận diện – đánh giá – kiểm soát các mối nguy trong môi trường làm việc. 

Nhờ đó, tỷ lệ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp được giảm thiểu đáng kể, bảo vệ tốt hơn sức khỏe của người lao động. Đây là nền tảng quan trọng để xây dựng một môi trường làm việc an toàn, ổn định và bền vững.

3.2 Nâng cao hiệu suất và giảm chi phí vận hành

Một môi trường làm việc an toàn sẽ thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên, tăng năng suất và giảm thời gian gián đoạn do sự cố. 

ISO 45001 giúp giảm thiểu các rủi ro có thể gây tổn thất tài chính cho doanh nghiệp như chi phí bồi thường, bảo hiểm tai nạn lao động, hay gián đoạn sản xuất. Từ đó, tổ chức có thể tối ưu hóa chi phí vận hành và tập trung nguồn lực vào phát triển kinh doanh.

3.3 Tuân thủ pháp luật và cải thiện uy tín doanh nghiệp

Việc triển khai ISO 45001 giúp doanh nghiệp đáp ứng tốt các yêu cầu pháp lý về an toàn lao động – sức khỏe nghề nghiệp, giảm thiểu nguy cơ bị xử phạt hành chính hoặc gián đoạn hoạt động. 

Không những vậy, việc sở hữu chứng nhận ISO 45001 còn giúp nâng cao hình ảnh doanh nghiệp trong mắt khách hàng, đối tác và xã hội, thể hiện sự chuyên nghiệp và cam kết trách nhiệm với con người.

3.4 Xây dựng văn hóa an toàn toàn diện

ISO 45001 yêu cầu sự tham gia chủ động từ ban lãnh đạo cho đến từng nhân viên trong việc thiết lập, duy trì và cải tiến hệ thống an toàn lao động. Chính điều này góp phần hình thành nên một văn hóa an toàn bền vững, nơi mỗi cá nhân đều có ý thức phòng ngừa rủi ro và chủ động hành động vì sự an toàn chung. Văn hóa này chính là nền tảng để doanh nghiệp phát triển ổn định trong dài hạn.

3.5 Tăng lợi thế cạnh tranh và mở rộng thị trường

Chứng nhận ISO 45001 giúp doanh nghiệp ghi điểm trong mắt khách hàng và đối tác, đặc biệt là những tổ chức yêu cầu cao về tiêu chuẩn quốc tế. Nhờ có chứng nhận này, doanh nghiệp dễ dàng tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu, đáp ứng điều kiện đấu thầu trong các dự án lớn hoặc xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường quốc tế khắt khe. Đây là lợi thế cạnh tranh rõ ràng giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế trên thị trường.

3.6 Dễ dàng tích hợp với các hệ thống quản lý khác

Một ưu điểm nổi bật của ISO 45001 là được xây dựng theo cấu trúc cấp cao (High-Level Structure – HLS), tương thích với các tiêu chuẩn phổ biến như ISO 9001 (quản lý chất lượng) và ISO 14001 (quản lý môi trường). Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng tích hợp các hệ thống quản lý lại với nhau, tạo ra một hệ thống quản trị thống nhất, hiệu quả và tiết kiệm nguồn lực.

|Quy Trình Quản Lý Kho Theo ISO Cho Doanh Nghiệp Sản Xuất

 

4. Quy trình áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001:2018 trong doanh nghiệp 

4.1 Khởi động dự án tiêu chuẩn ISO 45001:2018 với cam kết từ lãnh đạo

Lãnh đạo doanh nghiệp cần thể hiện sự cam kết rõ ràng trong việc xây dựng hệ thống quản lý An toàn và Sức khỏe nghề nghiệp (OH&S) theo tiêu chuẩn ISO 45001. Việc tổ chức cuộc họp toàn thể để tuyên bố triển khai sẽ tạo động lực mạnh mẽ và thống nhất mục tiêu cho toàn thể nhân viên.

4.2 Thành lập ban triển khai ISO và phân công trách nhiệm cụ thể

Doanh nghiệp cần thành lập Ban ISO và bổ nhiệm đại diện lãnh đạo phụ trách OH&S cùng các thành viên chủ chốt. Ban này đóng vai trò trung tâm trong việc thiết kế, triển khai và giám sát hiệu quả hệ thống quản lý OH&S trong toàn tổ chức.

4.3 Đánh giá hiện trạng và xác định bối cảnh tổ chức

Tiến hành đánh giá sơ bộ thực trạng hiện tại để nhận diện điểm mạnh, điểm yếu liên quan đến OH&S. Đồng thời xác định các yêu cầu pháp lý và kỳ vọng của các bên liên quan để đảm bảo hệ thống phù hợp với đặc thù hoạt động của doanh nghiệp.

4.4 Tổ chức đào tạo nhận thức về tiêu chuẩn ISO 45001:2018

Doanh nghiệp cần tổ chức các chương trình đào tạo nhận thức về ISO 45001 cho đội ngũ lãnh đạo, Ban ISO và nhân sự liên quan. Điều này giúp toàn bộ tổ chức hiểu đúng về tiêu chuẩn, từ đó triển khai hệ thống một cách hiệu quả và đồng bộ.

4.5 Xây dựng chính sách và thiết lập mục tiêu OH&S

Phát triển chính sách an toàn lao động phù hợp với tầm nhìn và bối cảnh của tổ chức. Đồng thời đặt ra các mục tiêu OH&S rõ ràng, có thể đo lường được nhằm làm cơ sở đánh giá hiệu quả hệ thống quản lý.

4.6 Soạn thảo tài liệu và quy trình cần thiết cho ISO 45001

Xây dựng hệ thống tài liệu gồm quy trình, biểu mẫu và hướng dẫn thực hiện nhằm hỗ trợ quá trình triển khai ISO 45001. Đảm bảo toàn bộ nhân viên hiểu rõ và áp dụng đúng tài liệu trong công việc hằng ngày.

4.7 Triển khai hệ thống OH&S vào thực tiễn doanh nghiệp

Đưa các chính sách và quy trình đã thiết lập vào hoạt động sản xuất – kinh doanh thực tế. Đảm bảo mọi phòng ban, bộ phận thực hiện nghiêm túc các yêu cầu của hệ thống quản lý OH&S.

4.8 Đánh giá nội bộ và tổ chức xem xét của lãnh đạo

Tiến hành đánh giá nội bộ để xác định mức độ tuân thủ và hiệu quả của hệ thống. Sau đó, lãnh đạo công ty sẽ xem xét kết quả, xác định các điểm cần cải tiến và ra quyết định điều chỉnh phù hợp.

4.9 Đăng ký chứng nhận ISO 45001 với tổ chức uy tín

Doanh nghiệp cần lựa chọn tổ chức chứng nhận đáng tin cậy để tiến hành đánh giá hệ thống quản lý OH&S. Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu và sẵn sàng cho quá trình chứng nhận theo tiêu chuẩn ISO 45001.

4.10 Duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý OH&S

Sau khi đạt chứng nhận ISO 45001, doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá định kỳ, đào tạo nâng cao nhận thức và cập nhật các quy trình để đảm bảo hệ thống luôn phù hợp với thay đổi về pháp luật, môi trường làm việc và chiến lược phát triển.

Xem thêm: Tiêu chuẩn ISO 50001: Chìa khóa quản lý năng lượng hiệu quả cho doanh nghiệp

7 Nguyên tắc quản lý chất lượng ISO 9001:2015 dành cho doanh nghiệp sản xuất

So sánh ISO 45001:2018 và OHSAS 18001

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai tiêu chuẩn ISO 45001 và OHSAS 18001, giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp mới và cũ. Bảng này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các yếu tố quan trọng như cấu trúc, yêu cầu và sự chuyển đổi từ OHSAS 18001 sang ISO 45001.

Tiêu chí	OHSAS 18001	ISO 45001:2018
Cơ quan ban hành	Viện Tiêu chuẩn Anh (BSI)	Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO)
Năm phát hành	1999	2018
Hiệu lực	Hết hiệu lực từ tháng 3/2021	Đang có hiệu lực toàn cầu
Cấu trúc tiêu chuẩn	Cấu trúc truyền thống	Cấu trúc cấp cao (HLS – High Level Structure), dễ tích hợp với các tiêu chuẩn ISO khác
Cách tiếp cận	Phản ứng – tập trung vào kiểm soát rủi ro sau khi xảy ra	Chủ động – nhận diện và kiểm soát rủi ro trước khi xảy ra
Bối cảnh tổ chức	Không yêu cầu	Yêu cầu xác định bối cảnh nội bộ và bên ngoài (Điều 4.1)
Quan điểm các bên liên quan	Không yêu cầu	Yêu cầu xem xét nhu cầu và mong đợi của các bên liên quan (Điều 4.2)
Vai trò lãnh đạo	Không yêu cầu rõ ràng	Nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của lãnh đạo cao nhất (Điều 5.1)
Sự tham gia của người lao động	Có đề cập nhưng không chi tiết	Yêu cầu sự tham gia và tham vấn của người lao động trong toàn bộ hệ thống (Điều 5.4)
Quản lý rủi ro và cơ hội	Tập trung vào rủi ro, không đề cập đến cơ hội	Yêu cầu nhận diện và quản lý cả rủi ro và cơ hội (Điều 6.1)
Trao đổi thông tin	Không quy định cụ thể	Yêu cầu xác định nội dung, thời điểm và phương thức trao đổi thông tin (Điều 7.4)
Quản lý nhà thầu và thuê ngoài	Không đề cập	Yêu cầu kiểm soát các hoạt động thuê ngoài và nhà thầu (Điều 8.1.4)
Đánh giá hiệu suất	Không yêu cầu rõ ràng	Yêu cầu đánh giá hiệu suất và hiệu quả của hệ thống quản lý (Điều 9.1)
Cải tiến liên tục	Có đề cập nhưng không chi tiết	Nhấn mạnh việc cải tiến liên tục hệ thống quản lý (Điều 10)

 

5. Khó khăn khi áp dụng ISO 45001:2018 vào doanh nghiệp 

Việc triển khai tiêu chuẩn ISO 45001:2018 – Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp (OH&S) – mang lại nhiều giá trị cho doanh nghiệp, nhưng đi kèm với đó là không ít rào cản cần vượt qua. Dưới đây là những thách thức phổ biến khi tổ chức áp dụng ISO 45001:

5.1 Thiếu cam kết từ ban lãnh đạo

Một trong những nguyên nhân lớn nhất gây cản trở triển khai ISO 45001 chính là sự thiếu cam kết mạnh mẽ từ ban lãnh đạo. Khi lãnh đạo không dành đủ nguồn lực hoặc không thực sự ủng hộ dự án, hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp sẽ khó đạt hiệu quả như kỳ vọng.

5.2 Khó khăn trong đào tạo và nâng cao nhận thức nhân viên

Đào tạo nội bộ đóng vai trò then chốt khi áp dụng ISO 45001. Tuy nhiên, việc tổ chức các chương trình đào tạo toàn diện, đồng bộ cho đội ngũ nhân viên thường gặp khó khăn, nhất là tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nếu nhận thức về an toàn lao động không được nâng cao đồng đều, việc thực thi hệ thống sẽ thiếu sự nhất quán.

5.3 Hạn chế về nguồn lực tài chính

Chi phí áp dụng ISO 45001 có thể bao gồm đào tạo, tư vấn, xây dựng tài liệu, mua sắm thiết bị bảo hộ, cũng như chi phí đánh giá, chứng nhận. Đối với các doanh nghiệp quy mô nhỏ, việc đầu tư nguồn lực tài chính cho toàn bộ quy trình này là một thách thức lớn.

5.4 Tâm lý ngại thay đổi và sự phản kháng nội bộ

Thói quen làm việc cũ và tâm lý ngại thay đổi thường tạo ra rào cản khi áp dụng ISO 45001. Cả nhân viên lẫn quản lý có thể cảm thấy lo lắng, bất an khi đối mặt với các quy trình mới, dẫn đến việc thiếu hợp tác hoặc kháng cự ngầm trong nội bộ.

5.5 Thiếu kinh nghiệm và hiểu biết chuyên sâu về ISO 45001:2018

Nhiều doanh nghiệp chưa có kiến thức đầy đủ về các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 45001. Sự phức tạp về nội dung và quy trình dễ khiến tổ chức lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể và hiệu quả.

5.6 Khó khăn trong việc quản lý và duy trì hệ thống tài liệu

ISO 45001 yêu cầu doanh nghiệp phải xây dựng và duy trì một hệ thống tài liệu chặt chẽ về an toàn lao động. Tuy nhiên, lượng tài liệu lớn, yêu cầu phân loại rõ ràng, lưu trữ bảo mật và cập nhật thường xuyên khiến nhiều tổ chức gặp khó khăn trong quá trình vận hành hệ thống.

5.7 Thách thức trong việc xác định và đánh giá rủi ro

Việc phát hiện các mối nguy tiềm ẩn và đánh giá rủi ro trong môi trường làm việc luôn thay đổi là một nhiệm vụ phức tạp. Nhiều doanh nghiệp thiếu kinh nghiệm trong hoạt động này, dẫn đến khó khăn trong việc thiết lập các biện pháp kiểm soát an toàn phù hợp.

 

6. Kết luận

Khi triển khai tiêu chuẩn ISO 45001:2018 trong doanh nghiệp, sẽ có không ít khó khăn và thách thức cần phải vượt qua. Tuy nhiên, với những giải pháp phù hợp, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quá trình này và đạt được hiệu quả cao trong việc xây dựng và duy trì hệ thống quản lý An toàn và Sức khỏe nghề nghiệp. Dưới đây là những giải pháp giúp giải quyết các vấn đề thường gặp khi áp dụng ISO 45001.

• Đào tạo và nâng cao nhận thức: Tổ chức chương trình đào tạo ISO 45001 cho lãnh đạo và nhân viên để hiểu rõ và triển khai hiệu quả hệ thống.
• Thành lập Ban ISO: Cử đại diện lãnh đạo phụ trách và thành lập đội ngũ chủ chốt để giám sát việc triển khai hệ thống OH&S.
• Sử dụng công cụ hỗ trợ: Áp dụng công cụ và phần mềm chuyên dụng để đánh giá và quản lý rủi ro an toàn lao động.
• Xây dựng hệ thống tài liệu rõ ràng: Tạo quy trình và biểu mẫu hỗ trợ triển khai ISO 45001, đảm bảo nhân viên áp dụng đúng.
• Lựa chọn đơn vị tư vấn uy tín: Chọn đơn vị tư vấn có kinh nghiệm để tiết kiệm thời gian và chi phí.
• Phân bổ thời gian hợp lý: Lập kế hoạch chi tiết và phân công trách nhiệm để đảm bảo triển khai hiệu quả.
• Đảm bảo nguồn lực tài chính: Tái phân bổ ngân sách để hỗ trợ việc áp dụng ISO 45001, đảm bảo tài chính cho đào tạo và tuyển dụng.
• Tăng cường tuyển dụng và đào tạo nhân sự: Xây dựng quy trình tuyển dụng và đào tạo định kỳ để đảm bảo đủ nhân sự cho triển khai.

Doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm đối tác hỗ trợ triển khai tiêu chuẩn ISO 45001:2018, VTI Solutions sẵn sàng đồng hành cùng bạn. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp các giải pháp toàn diện, giúp doanh nghiệp xây dựng và duy trì hệ thống quản lý an toàn lao động hiệu quả, đạt chứng nhận ISO 45001 một cách dễ dàng và bền vững.

Hãy liên hệ với VTI Solutions ngay hôm nay để nhận được sự tư vấn chuyên sâu và triển khai giải pháp quản lý an toàn tối ưu, giúp doanh nghiệp tiến gần hơn đến mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

5432100/5 - (0 bình chọn)