MTBF và MTTR là gì? Vai trò của các chỉ số đo lường trong bảo trì sản xuất 4.0

MTBF và MTTR là 2 trong số các chỉ số đo lường sản xuất quan trọng, có vai trò cung cấp cái nhìn tổng thể về quy trình bảo dưỡng, đáp ứng mục tiêu đảm bảo các hoạt động sản xuất chất lượng cũng như quản lý các nguồn lực kịp thời với chi phí tối thiểu. 

Vậy MTBF và MTTR là gì, có vai trò như thế nào và làm thế nào để tận dụng hiệu quả những thông tin mà nó mang lại để cải thiện quy trình bảo trì bảo dưỡng sản xuất? Hãy cùng VTI Solutions tìm hiểu trong bài viết sau đây.

Tầm quan trọng của các chỉ số đo lường bảo trì sản xuất

Quản lý sản xuất trong một doanh nghiệp là một nhiệm vụ đầy thách thức với các nhà điều hành. Do đó, việc theo dõi các chỉ số hiệu suất (KPI) nhất định của nhà máy có thể trở thành công cụ hữu ích để đảm bảo quản lý tốt các hoạt động sản xuất và giúp người quản lý đưa ra các quyết định sáng suốt.

Trong lĩnh vực bảo trì bảo dưỡng, các chỉ số đo lường đóng vai trò quan trọng trong các kế hoạch bảo trì thiết bị. Theo các chuyên gia trong ngành, việc vận hành thiết bị cho đến khi hỏng hóc tốn kém gấp 10 lần so với việc sử dụng các chương trình bảo dưỡng phòng ngừa. Đây là lý do tại sao các chỉ số đo lường bảo trì sản xuất lại rất quan trọng. Chúng cung cấp thông tin chi tiết quan trọng về tình trạng thiết bị máy móc, giúp nhà quản lý nắm bắt và đưa ra các phương án giúp kéo dài thời gian giữa các lần hỏng hóc của máy cũng như dự đoán thời gian ngừng hoạt động sẽ xảy ra.

Một số chỉ số đo lường bảo trì sản xuất phổ biến có thể kể đến như:

  • Thời gian ngừng hoạt động của thiết bị (Equipment Downtime)
  • Tỷ lệ Bảo trì ngoài kế hoạch / có kế hoạch 
  • Hiệu quả thiết bị tổng thể OEE 
  • Bảo trì tồn đọng (Maintenance Backlog)
  • Thời gian trung bình giữa các lần thất bại (MTBF)
  • Thời gian trung bình để sửa chữa (MTTR/MTR)

Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu riêng về 2 chỉ số bảo trì sản xuất là MTBF và MTTR.

Tổng quan về MTBF và MTTR 

MTBF là gì?

MTBF (viết tắt của Mean Time Between Failure) – Thời gian trung bình giữa các sự cố là một KPI đo lường thời gian trung bình giữa các lần hỏng hóc của thiết bị, không bao gồm thời gian ngừng hoạt động theo kế hoạch. Đây là một trong những cách hiệu quả nhất để phân tích độ tin cậy của một tài sản và dự đoán hiệu suất trong tương lai của nó. Ngoài ra, đây là một số liệu quan trọng để giúp doanh nghiệp lên các kế hoạch bảo trì bảo dưỡng cụ thể và hiệu quả

MTBF càng cao, thiết bị càng đáng tin cậy. MTBF càng thấp thì càng kém tin cậy hoặc các lỗi thường xuyên xảy ra hơn. Do đó, phân tích chỉ số này giúp doanh nghiệp đặt ra mục tiêu duy trì MTBF càng cao càng tốt.

Hãy xem ví dụ về tính ứng dụng của chỉ số MTBF. Giả sử doanh nghiệp bạn đang phân vân về việc thay thế một thiết bị máy móc sản xuất nhất định đã sử dụng một thời gian. Mặc dù đây là một khoản đầu tư tốn kém, nhưng là cần thiết cho quy trình sản xuất của nhà máy. Sau khi xem xét số liệu thống kê MTBF (và các số liệu đo độ tin cậy khác), nếu báo cáo chỉ ra thiết bị này có độ tin cậy cao hơn kỳ vọng và và hoàn toàn có thể được cải thiện bằng việc thay thế một số bộ phận cụ thể, thay vì toàn bộ máy. Điều này giúp công ty tiết kiệm hàng nghìn đô la và thời gian trì hoãn sản xuất, đồng thời cải thiện chức năng của máy móc hiện có của mình.

Công thức tính MTBF

MTBF = tổng thời gian hoạt động / tổng số lỗi

Ví dụ, theo dõi một máy in nhãn tự động trong vòng 90 ngày, doanh nghiệp phát hiện có tổng số hai lần hỏng hóc trong khoảng thời gian đó. Phép tính MTBF  sẽ là:

MTBF = 90 ngày / 2 lần sửa chữa

MTBF = 45 ngày

Điều này có nghĩa là trung bình một máy in nhãn tự động chạy trong 45 ngày mà không hỏng hóc. Điều quan trọng cần lưu ý là MTBF không tính đến thời gian cần thiết để sửa chữa vấn đề, chỉ tính thời gian giữa các lần hỏng hóc.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng có thể dựa vào chỉ số MTBF để tính toán các chi phí gây ra do hỏng hóc làm gián đoạn sản xuất. Lấy từ ví dụ trước, giả sử máy in nhãn tự động trên tạo ra 2000 đô la mỗi giờ, và mỗi lần hỏng hóc gây nên 2h gián đoạn, thì bạn đã tốn một chi phí khoảng $4000. 

Cách cải thiện MTBF

Tất nhiên, MTBF của thiết bị máy móc không phải lúc nào cũng cao – lý do có thể là máy móc cũ kỹ, các bộ phận đã trải qua nhiều lần bảo trì bảo dưỡng,.. Một số gợi ý sau đây có thể giúp doanh nghiệp bạn cải thiện phần nào chỉ số MTBF:

  • Ưu tiên sử dụng nhân viên được đào tạo, có kỹ năng và kinh nghiệm. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng nên chú trọng cung cấp đào tạo phù hợp về thiết bị cụ thể cho nhân viên mới 
  • Sử dụng các bộ phận thay thế chất lượng: Các bộ phận thay thế rẻ thường sẽ mang lại giá sửa chữa rẻ. Sử dụng các bộ phận thay thế chất lượng, được khuyến nghị để kéo dài thời gian giữa các lần hỏng hóc và duy trì “sức khỏe tổng thể” của thiết bị máy móc 
  • Thực hiện theo các khuyến nghị bảo trì định kỳ: Cập nhật thường xuyên chế độ bảo trì định kỳ sẽ cắt giảm thời gian ngừng hoạt động không mong muốn. Lý tưởng hơn là lên các kế hoạch bảo trì định kỳ vào những thời gian ngừng hoạt động đã xác định.
  • Sử dụng các công cụ để giúp hợp lý hóa việc triển khai bảo trì: Một số giải pháp quản lý bảo tri bảo dưỡng tự động như CMMS có thể quản lý trạng thái dây chuyền, thiết bị máy móc theo thời gian thực, cảnh báo khi có sự cố cũng như tự động lên kế hoạch bảo trì bảo dưỡng.

MTTR là gì?

MTTR (viết tắt của Mean Time to Repair) – Thời gian trung bình để sửa chữa đề cập đến thời gian trung bình mà nhóm bảo trì dành để chẩn đoán, sửa chữa và khôi phục các phần thiết bị bị lỗi. MTTR (còn được gọi là MTR) bao gồm toàn bộ quá trình sửa chữa, bắt đầu khi thực hiện quy trình bảo trì bảo dưỡng và kết thúc khi chúng được kiểm tra và bộ phận hoạt động trở lại theo yêu cầu.

Mục tiêu của mọi tổ chức là giảm thiểu MTTR càng nhiều càng tốt. Các sự cố thiết bị nghiêm trọng thường dẫn đến thời gian sửa chữa kéo dài, kỹ thuật viên làm thêm giờ, phí nhà thầu thuê ngoài và tiến độ sản xuất bị gián đoạn. Do đó, việc tiến hành phân tích MTTR cho phép các tổ chức đánh giá chất lượng và hiệu quả của các chiến lược, quy trình và thực hành bảo trì phù hợp.

Các chuyên gia bảo trì khuyên bạn nên cố gắng đạt được MTTR lý tưởng dưới 5 giờ. Tuy nhiên, số liệu này có thể thay đổi đáng kể dựa trên loại nội dung và mức độ quan trọng, cũng như các kế hoạch triển khai thực hiện sửa chữa, bảo trì bảo dưỡng của các tổ chức. 

Công thức tính MTTR

MTTR = tổng thời gian bảo trì / tổng số hành động bảo trì

Ví dụ: quay lại ví dụ về máy in nhãn tự động, sau khi quan sát và phân tích cho thấy thiết bị bị hỏng hai lần trong thời gian hoạt động. Lần sửa chữa đầu  mất 20 phút để sửa chữa; thứ hai mất 40 phút. Vì vậy, phép tính sẽ là:

MTTR = (20 + 40) / 2

MTTR = 30

Vì vậy, trung bình mất 30 phút để thực hiện sửa chữa máy in nhãn tự động.

Chí số MTTR  cung cấp thời gian sửa chữa trung bình, do đó, kết quả tại hiện trường có thể khác nhau dựa trên các yếu tố như mức độ nghiêm trọng, tính sẵn có của các bộ phận và nhân viên sửa chữa có trình độ, v.v. Tuy nhiên, MTTR hữu ích trong việc chỉ ra các vấn đề, chẳng hạn như thời điểm thay thế một thành phần, triển khai đào tạo thêm cho nhân viên,..

Cách giảm MTTR

Như đã đề cập, mục tiêu là luôn duy trì MTTR ở mức thấp, vì điều đó có nghĩa là cần ít thời gian hơn để thực hiện sửa chữa. Chỉ số MTTR càng cao thì thời gian ngừng hoạt động nhiều hơn, điều này ảnh hưởng đến tính khả dụng của máy móc và gây gián đoạn quá trình sản xuất hàng hóa hoặc dịch vụ. 

Do đó, để giảm MTTR, có một số gợi ý về các phương pháp như sau:

  • Thực hiện đào tạo thích hợp: Một lần nữa, vai trò của việc có các chương trình đào tạo các nhân viên bảo trì bảo dưỡng được nhấn mạnh. Đào tạo bài bản về chuyên môn bảo trì từng loại thiết bị cụ thể có thể nâng cao hiệu quả sửa chữa.
  • Tối ưu hóa các quy trình sửa chữa: Lên các kế hoạch cụ thể, cắt bỏ các bước không cần thiết hoặc thực hiện các thay đổi để đảm bảo quy trình toàn diện và hiệu quả nhất có thể. 
  • Theo dõi hiệu suất của máy: Theo dõi hiệu suất của máy có thể cắt giảm giai đoạn đánh giá của quá trình sửa chữa vì dữ liệu được phân tích có thể chỉ ra các vấn đề cụ thể và giúp nhân viên dự trữ nguồn lực để sửa chữa trong tương lai.
  • Sử dụng các công cụ để giúp hợp lý hóa việc triển khai bảo trì: Một số giải pháp quản lý bảo tri bảo dưỡng tự động như CMMS có thể quản lý trạng thái dây chuyền, thiết bị máy móc theo thời gian thực, cảnh báo khi có sự cố cũng như tự động lên kế hoạch bảo trì bảo dưỡng.
Mttr là gì? Mtbf là gì?
Việc thu thập và phân tích MTBF và MTTR nói riêng cũng như các chỉ số đo lường bảo trì bảo dưỡng sản xuất khác nói chung đóng một vai trò thiết yếu

Thu thập và phân tích các chỉ số đo lường hiệu quả với giải pháp bảo trì bảo dưỡng sản xuất thông minh MMS-X của VTI Solutions

Như vậy với những lợi ích mang lại, việc thu thập và phân tích MTBF và MTTR nói riêng cũng như các chỉ số đo lường bảo trì bảo dưỡng sản xuất khác nói chung đóng một vai trò thiết yếu. Hiểu được nhu cầu tìm kiếm các giải pháp quản lý bảo trì thông minh cho doanh nghiệp, VTI Solutions tự tin là sự lựa chọn phù hợp với giải pháp MMS-X, đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc giải quyết các vấn đề bảo trì sản xuất với những tính năng vượt trội như:

  • Lên kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng khoa học: Tiết kiệm thời gian và chi phí nhân lực cho lập kế hoạch, thống kê, kiểm soát tiến độ bảo trì, bảo dưỡng, tra cứu các thông tin bảo trì bảo dưỡng
  • Quản lý thông tin – trạng thái thiết bị theo thời gian thực: Kiểm soát thông tin hoạt động, trạng thái bảo trì, bảo dưỡng của thiết bị và đảm bảo hiệu quả công việc bảo trì bảo dưỡng, quản lý thông tin về vật tư, phụ tùng cần thiết
  • Cảnh báo lỗi tự động: Cho phép thiết lập và đưa ra các cảnh báo về xử lý sự cố, giảm thiểu sai sót của con người trong quá trình thống kê, báo cáo công việc bảo trì, bảo dưỡng
  • Đánh giá hiệu suất & Bảo trì dự đoán: Đánh giá hiệu suất thiết bị thông qua chỉ số OEE và trạng thái bảo trì như trạng thái hoạt động, tình trạng dừng – gián đoạn, thiết bị gặp sự cố, thiết bị cần bảo trì, hiệu suất của từng máy,… Bên cạnh đó, MMS-X Bảo trì dự đoán chủ động thông qua các chỉ số bảo trì bảo dưỡng: MTBF, MTTR, MTTA, MTTF,…

MMS-X là hệ thống quản lý thiết bị và bảo trì bảo dưỡng nằm trong bộ giải pháp quản lý sản xuất tổng thể MES-X do VTI Solutions phát triển với các tính năng mang đến những lợi ích giúp nâng cao năng suất cho nhà máy sản xuất như:

  • Tiết kiệm thời gian và chi phí nhân lực cho lập kế hoạch, thống kê, kiểm soát tiến độ bảo trì, bảo dưỡng, tra cứu các thông tin
  • Kiểm soát thông tin bảo trì, bảo dưỡng, trạng thái công việc bảo trì, bảo dưỡng trong thời gian thực
  • Giảm thiểu sai sót của con người trong quá trình thống kê, báo cáo công việc bảo trì, bảo dưỡng
  • Đưa ra cái nhìn tổng thể về trạng thái của thiết bị: trạng thái hoạt động, tình trạng dừng – gián đoạn, thiết bị gặp sự cố, thiết bị cần bảo trì, hiệu suất của từng máy,… Bên cạnh đó, MMS-X cũng cho phép truy xuất bất cứ thông tin nào về lịch sử bảo trì trước đó cho từng dây chuyền, thiết bị

Đặc biệt, giải pháp MMS-X của VTI Solutions hỗ trợ cả 3 cấp độ bảo trì cho mọi loại hình sản xuất của doanh nghiệp bao gồm:

  • Bảo trì phòng ngừa
  • Bảo trì khắc phục
  • Bảo trì dự đoán

Với thế mạnh là khả năng tùy chỉnh theo nhu cầu của doanh nghiệp, giải pháp MMS-X của VTI Solutions còn có những tính năng mở rộng đặc biệt khác như:

  • Thiết lập master data đặc thù cho từng doanh nghiệp
  • Khả năng tích hợp, ví dụ tích hợp tầng quản trị và lập kế hoạch tổng thể ERP, MES,..

Kết nối ngay với chúng tôi cho một giải pháp quản lý và bảo trì bảo dưỡng thiết bị, máy móc hiệu quả để gia tăng hiệu quả sản xuất và đảm bảo chất lượng trong từng sản phẩm!

Xem thêm nội dung về chủ đề sản xuất thông minh tại VTI Solutions

5/5 - (4 bình chọn)