English
日本語
Share
Trong lĩnh vực sản xuất, việc tính toán chi phí sản xuất là một yếu tố cực kỳ quan trọng đối với việc quản lý hiệu quả doanh nghiệp. Công thức tính chi phí sản xuất không chỉ giúp các doanh nghiệp đưa ra quyết định về giá cả sản phẩm mà còn giúp họ hiểu rõ hơn về hiệu suất sản xuất, tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý tài chính.
Theo một nghiên cứu của Viện nghiên cứu Quản lý và Kinh doanh (Institute for Management and Business Research), tỷ lệ chi phí sản xuất chiếm tổng chi phí của một doanh nghiệp sản xuất có thể lên tới 70-80%. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc hiểu và quản lý chi phí sản xuất đối với sự thành công của doanh nghiệp.
Chi phí sản xuất là gì?
Chi phí sản xuất là tổng số tiền mà doanh nghiệp phải bỏ ra để chi trả cho việc sản xuất một đơn vị hàng hóa cụ thể trong lĩnh vực của mình. Chúng được xem là tổng hợp của các chi phí liên quan đến việc chuyển đổi các nguyên vật liệu hoặc tài nguyên thành sản phẩm cuối cùng trong nhà máy. Cụ thể, chi phí sản xuất có thể chia thành hai loại chính bao gồm chi phí cố định và chi phí biến động:
Chi phí cố định là những chi phí không thay đổi theo mức độ sản xuất hoặc hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là dù sản lượng sản xuất tăng lên hay giảm đi, chi phí cố định vẫn giữ nguyên. Ví dụ điển hình cho chi phí cố định là chi phí thuê nhà xưởng, chi phí bảo dưỡng máy móc và thiết bị, chi phí thuê đất, chúng không phụ thuộc vào sản lượng sản xuất.
Ngược lại, chi phí biến động là những chi phí thay đổi theo mức độ sản xuất hoặc hoạt động kinh doanh của tổ chức. Khi sản lượng sản xuất tăng lên, chi phí biến động cũng tăng theo và ngược lại. Các ví dụ cho chi phí biến động bao gồm chi phí nguyên liệu và vật liệu sản xuất, chi phí lao động trực tiếp như lương cho công nhân sản xuất, cũng như các chi phí vận chuyển ,…
Công thức tính chi phí sản xuất chính xác
Công thức tính chi phí sản xuất
Chi phí sản xuất = Chi phí nguyên vật liệu + Chi phí lao động sản xuất + Chi phí máy móc và thiết bị + Chi phí vận chuyển + Chi phí quản lý sản xuất + Chi phí khác
- Chi phí nguyên vật liệu: Đây là số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả để mua các nguyên liệu và thành phẩm cần thiết để sản xuất ra sản phẩm cuối cùng. Chúng có thể bao gồm các nguyên liệu thô, phụ liệu, hoặc các thành phần khác cần thiết trong quá trình sản xuất.
- Chi phí lao động sản xuất: Chi phí liên quan đến việc trả lương cho nhân viên và lực lượng lao động tham gia vào quá trình sản xuất của tổ chức, bao gồm cả tiền lương cố định và các chính sách phúc lợi, tăng ca,… của công nhân, kỹ thuật viên, quản lý sản xuất và các nhân viên khác. Đây là một thành phần quan trọng của chi phí sản xuất và thường có thể biến đổi theo thời gian và tình hình thị trường lao động.
- Chi phí máy móc và thiết bị: Bao gồm các chi phí liên quan đến việc trang bị, sử dụng các máy móc, thiết bị và công nghệ phục vụ quá trình sản xuất. Bên cạnh đó, chúng cũng bao gồm các chi phí liên quan đến việc bảo dưỡng, sửa chữa và bảo trì các máy móc, thiết bị và cơ sở hạ tầng sản xuất để đảm bảo hoạt động suôn sẻ và hiệu suất cao. Ngoài ra, chi phí này cũng có thể bao gồm cả việc mua mới, thuê hoặc cải thiện, nâng cấp các thiết bị hiện có trong nhà máy.
- Chi phí vận chuyển: Bao gồm các chi phí liên quan đến vận chuyển nguyên liệu đến nhà máy và sản phẩm đến điểm bán hàng hoặc đến khách hàng cuối cùng. Ngoài ra chúng cũng có thể sẽ bao gồm cả chi phí vận chuyển nội địa và quốc tế tuỳ theo mô hình kinh doanh sản xuất của tổ chức.
- Chi phí quản lý sản xuất: Là các chi phí liên quan đến hoạt động quản lý sản xuất bao gồm chi phí cho hệ thống quản lý sản xuất, các chi phí liên quan đến việc giám sát và điều hành quy trình sản xuất.
- Các chi phí khác: Bao gồm các chi phí liên quan đến quản lý sản xuất, kiểm soát chất lượng, nghiên cứu và phát triển, marketing và các hoạt động hỗ trợ sản xuất khác.
Ví dụ về các thành phần chi phí sản xuất trong doanh nghiệp
Một ví dụ điển hình về các thành phần trong công thức tính chi phí sản xuất chính là trường hợp của Vinamilk – một trong những doanh nghiệp sản xuất sữa lớn nhất Việt Nam:
Chi phí nguyên vật liệu: bao gồm chi phí của các thành phần như sữa tươi, bột sữa, đường, hương liệu, và bao bì,… Tuy nhiên, đây là thành chi phí thường chịu nhiều sự biến động bất thường bởi những ảnh hưởng từ giá cả và nguồn cung cấp trên thị trường.
Chi phí lao động sản xuất: bao gồm cả lương và các phúc lợi khác cho nhân viên tham gia vào quá trình sản xuất.
Chi phí máy móc và thiết bị: Vinamilk sử dụng các thiết bị chuyên dụng, đầu tư và ứng dụng nhiều trang thiết bị công nghệ cao để sản xuất và đóng gói sản phẩm sữa. Ngoài ra, để đảm bảo hoạt động liên tục và hiệu quả của dây chuyền sản xuất và thiết bị, Vinamilk phải đầu tư vào các hoạt động bảo trì và sửa chữa.
Chi phí quản lý sản xuất: Chi phí quản lý sản xuất của Vinamilk bao gồm chi phí cho việc quản lý các hoạt động sản xuất bao gồm lập kế hoạch sản xuất, kiểm soát chất lượng và quản lý tồn kho, giúp đảm bảo quá trình sản xuất diễn ra một cách hiệu quả và mượt mà.
Chi phí vận chuyển và phân phối: Được xem là một phần không thể thiếu trong tổng chi phí sản xuất mà Vinamilk phải chi trả. Chúng bao gồm các chi phí liên quan đến vận chuyển sản phẩm từ nhà máy đến các điểm bán hàng và kho lưu trữ, đảm bảo sản phẩm được phân phối một cách hiệu quả và đúng thời gian.
Chi phí R&D (Nghiên cứu và phát triển): Vinamilk cũng đầu tư ngân sách của mình cho hoạt động nghiên cứu và phát triển để cải thiện, nâng cấp các giải pháp công nghệ sản xuất trong nhà máy của mình nhằm cải tiến và phát triển không ngừng chất lượng cho các sản phẩm mới.
Phân biệt giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
Sự khác biệt giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là hai khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh và sản xuất. Mặc dù chúng có mối quan hệ liên quan chặt chẽ đến nhau, song cũng có những sự khác biệt cơ bản mà doanh nghiệp cần phân biệt và nắm vững.
Như đã đề cập đến ở trên, chi phí sản xuất là tổng số tiền mà doanh nghiệp sẽ phải chi trả để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm hoàn thiện cụ thể. Đây là tổng hợp của các chi phí liên quan đến việc chuyển đổi nguyên liệu hoặc tài nguyên thành sản phẩm cuối cùng, bao gồm chi phí vật liệu, lao động, máy móc và thiết bị, năng lượng, vận chuyển, bảo trì, quản lý sản xuất và các chi phí khác.
Trong khi đó, giá thành sản phẩm là giá bán cuối cùng của sản phẩm đó, bao gồm tổng chi phí sản xuất cộng với phần trăm lợi nhuận mong muốn của doanh nghiệp.
Công thức tính giá thành sản phẩm:
Giá thành sản phẩm = Chi phí sản xuất + lợi nhuận mong muốn
Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
Như vậy có thể thấy rằng, chi phí sản xuất đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định giá thành sản phẩm. Nếu chi phí sản xuất tăng cao, giá thành sản phẩm cũng sẽ tăng lên để bù đắp cho các chi phí đó và đảm bảo doanh nghiệp vẫn có lợi nhuận mong muốn. Tuy nhiên, việc xác định giá thành sản phẩm không chỉ dựa vào chi phí sản xuất mà còn phải xem xét các yếu tố khác như mức độ cạnh tranh trên thị trường, chiến lược giá cả của doanh nghiệp, nhu cầu và mong muốn của khách hàng, và mục tiêu lợi nhuận của doanh nghiệp.
Việc tăng giá thành sản phẩm cũng có thể ảnh hưởng đến sức mua của khách hàng và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Do đó, các nhà quản lý cần cân nhắc và tính toán kỹ lưỡng giữa việc tối ưu hóa chi phí sản xuất và giữ cho giá thành sản phẩm ở mức hợp lý để thu hút khách hàng và đảm bảo lợi nhuận. Một phương pháp quản lý hiệu quả là tìm cách tối ưu hóa quá trình sản xuất để giảm chi phí sản xuất mà vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm. Việc sử dụng công nghệ mới, cải tiến quy trình sản xuất và quản lý nguồn nhân lực có thể giúp giảm chi phí sản xuất và từ đó giảm giá thành sản phẩm.
Xem thêm: 4 Giải Pháp Giảm Chi Phí Sản Xuất Hiệu Quả hàng đầu cho doanh nghiệp
Giải quyết bài toán tối ưu chi phí sản xuất với Hệ thống điều hành sản xuất MES-X
MES-X là hệ thống điều hành quản lý toàn diện quy trình sản xuất thông minh cung cấp cho doanh nghiệp cái nhìn tổng thể trên từng công đoạn về toàn bộ quá trình sản xuất được phát triển bởi VTI Solutions.
MES-X cho phép trao đổi thông tin tự động giữa các công đoạn sản xuất và các hệ thống khác trong nhà máy như hệ thống ERP (Enterprise Resource Planning), hệ thống SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), hệ thống PDM (Product Data Management) và hệ thống QMS (Quality Management System).
- Lập kế hoạch sản xuất: Lập kế hoạch sản xuất tổng thể hoặc theo đơn hàng. Kế hoạch sản xuất chi tiết trên từng công đoạn, máy/ dây chuyền sẽ được tạo tự động. Tự động đề xuất các xưởng, thiết bị sản xuất khi điều độ kế hoạch để tối ưu trong sản xuất, giảm thiểu lãng phí về nguồn lực trong sản xuất.
- Quản lý quy trình sản xuất: MES-X giúp quản lý và tối ưu hóa quy trình sản xuất trên từng công đoạn. Cung cấp công cụ để định nghĩa và theo dõi các bước trong quy trình sản xuất, đảm bảo tính tuần tự, đúng thứ tự và đúng quy trình của từng công đoạn.
- Quản lý chất lượng: MES-X giúp quản lý quá trình kiểm tra chất lượng và đảm bảo tuân thủ các quy trình kiểm tra và tiêu chuẩn chất lượng. Hệ thống cung cấp các công cụ để ghi lại kết quả kiểm tra, theo dõi lỗi và hỗ trợ quy trình kiểm tra lại và sửa chữa khi cần thiết.
- Cập nhật, quản lý tiến độ sản xuất: Theo dõi tiến độ sản xuất realtime (theo thời gian thực). Kiểm soát chặt chẽ và chính xác dữ liệu sản xuất giúp giảm thiểu sai sót và thất thoát
- Quản lý nhân công: MES-X hỗ trợ quản lý nhân công trong quy trình sản xuất. Hệ thống giúp theo dõi số lượng và kỹ năng của nhân viên, quản lý lịch làm việc, phân công công việc và theo dõi hiệu suất làm việc của từng nhân viên trên từng công đoạn.
- Quản lý năng lực sản xuất: MES-X cung cấp báo cáo so sánh năng suất (chỉ số OEE), hiệu năng giữa các phân xưởng, thiết bị sản xuất theo kế hoạch & thực tế một cách trực quan và chi tiết. Phân tích dữ liệu để đưa ra cải tiến về việc nâng cao năng suất trong sản xuất
- Quản lý tiến độ sản xuất: Hệ thống cung cấp báo cáo tiến độ sản xuất từ tổng quan theo đơn hàng đến chi tiết theo từng đơn vị sản xuất nhỏ nhất như phân xưởng, thiết bị sản xuất. Thống kê theo nhiều góc nhìn đa chiều giúp theo dõi tiến độ một cách realtime
- Quản Lý Chi Phí Sản Xuất: MES-X cung cấp báo cáo chi phí sản xuất chi tiết tự động bao gồm việc tính toán và theo dõi chi phí sản xuất, từ đó giúp quản lý chi phí một cách chính xác và hiệu quả.
Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và nhận demo miễn phí hệ thống MES hàng đầu Việt Nam!
