KPI trong sản xuất là gì?
KPI trong sản xuất đề cập đến các chỉ số quan trọng được sử dụng để đánh giá hiệu suất của quá trình sản xuất. Các KPI này thường bao gồm các yếu tố như năng suất, chất lượng sản phẩm, hiệu quả sử dụng nguyên liệu, tỷ lệ lỗi, thời gian chế biến, và các yếu tố khác liên quan đến quy trình sản xuất.

Mục tiêu của việc sử dụng KPI trong sản xuất nhằm giúp các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này duy trì và cải thiện hiệu suất của nhà máy thông qua việc đo lường và theo dõi các chỉ số quan trọng. Điều này không chỉ giúp các tổ chức đánh giá được mức độ hiệu quả mà còn tạo cơ sở để đưa ra các quyết định thông minh nhằm tối ưu hóa quá trình sản xuất, tăng cường chất lượng sản phẩm, và giảm thiểu lãng phí. Các KPI trong sản xuất thường được thiết lập dựa trên mục tiêu cụ thể của tổ chức và được đánh giá định kỳ để đảm bảo rằng quá trình sản xuất diễn ra một cách hiệu quả và hiệu suất cao.
Đâu là các yếu tố quyết định một KPI tốt cho nhà máy
Phù hợp với mục tiêu của tổ chức
Một KPI hiệu quả cho nhà máy là những chỉ số phản ánh sự đồng bộ với mục tiêu tổng thể của doanh nghiệp. Mọi tổ chức đều có những mục tiêu mà họ hướng đến, và KPI nên được thiết lập sao cho phản ánh được sự thành công trong việc đạt đến những mục tiêu đó. Điều này đảm bảo rằng các hoạt động sản xuất đang đóng góp vào sự phát triển chung của công ty.
VD: Nếu doanh nghiệp đặt mục tiêu tăng cường chất lượng sản phẩm, KPI có thể là tỷ lệ sản phẩm đạt chất lượng hoặc tỷ lệ lỗi trên mỗi sản phẩm. Các chỉ số này đảm bảo rằng mọi cố gắng trong quá trình sản xuất đều hướng đến mục tiêu chung tăng cường chất lượng sản phẩm của tổ chức.
Cụ thể và đo lường được
Mỗi KPI cần được đặt ra một cách cụ thể và có khả năng đo lường được để nhận biết rõ ràng hiệu suất cũng như theo dõi chiều hướng tiến triển của các hoạt động có theo đúng hướng hay không. Từ đó tạo điều kiện cho quyết định và điều chỉnh chiến lược một cách chính xác.
VD: nếu một nhà máy muốn đo lường hiệu suất của dây chuyền sản xuất, KPI có thể là tốc độ sản xuất hàng giờ hoặc số lượng sản phẩm sản xuất mỗi ngày. Những chỉ số này mang tính cụ thể, giúp tổ chức quản lý dễ dàng, đánh giá và so sánh hiệu suất theo thời gian.
Có khả năng đạt được
Các KPI trong sản xuất cần phản ánh một mức độ hiệu suất mà tổ chức có khả năng đạt được trong điều kiện và ngữ cảnh hiện tại của mình. Điều này đặt ra yêu cầu là KPI không nên được thiết lập ở một mức độ quá cao hoặc không thực tế, gây áp lực không cần thiết cho nhân viên.

Bộ 7 KPI trong sản xuất cho nhà máy thông minh 4.0
7 KPI dưới đây là bộ công cụ mang đến cái nhìn chi tiết và toàn diện về hiệu suất sản xuất của nhà máy thông minh 4.0, giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định chiến lược và điều chỉnh cần thiết để tối ưu hóa quy trình sản xuất và duy trì sự cạnh tranh trong môi trường sản xuất hiện đại.
1. Hiệu suất thiết bị tổng thể (OEE)
OEE là một KPI đa chiều quan trọng trong sản xuất, đo lường hiệu suất của thiết bị thông qua ba khía cạnh chính: thời gian, chất lượng, và tốc độ. Bằng cách kết hợp các chỉ số Availability, Performance và Quality, OEE cung cấp cái nhìn tổng thể về khả năng sử dụng của thiết bị. Mức độ OEE đạt 100% thể hiện quá trình sản xuất đạt hiệu suất tối ưu, với sản phẩm chất lượng, tốc độ cao, và không có thời gian chết.
Xem thêm: 7 cách giúp cải thiện OEE cho doanh nghiệp sản xuất
2. Chu kỳ sản xuất (Cycle Time)
Chu kỳ sản xuất (Cycle time) là KPI đo lường thời gian cần thiết để sản xuất một sản phẩm từ đầu đến cuối. Thông qua việc theo dõi thời gian chu kỳ, nhà quản lý có thể đánh giá hiệu quả tổng thể của quy trình sản xuất và xác định các vấn đề có thể làm giảm hiệu suất. Chỉ số cycle time giúp đo lường sự hiệu quả và tối ưu hóa quy trình sản xuất để đáp ứng nhanh chóng yêu cầu thị trường.
Xem thêm: 6 Bí quyết tối ưu tối ưu chu kỳ sản xuất hiệu quả cho doanh nghiệp
3. Thời gian chết của máy (Downtime)
Thời gian chết của máy (Downtime) là KPI đo lường mức độ ngừng hoạt động của máy móc trong quá trình sản xuất. Thời gian chết có thể chia thành hai loại: thời gian chết có kế hoạch và thời gian chết ngoài kế hoạch. Thời gian chết có kế hoạch là doanh nghiệp có thể dự báo và lập kế hoạch trước để thực hiện bảo trì. Ngược lại, thời gian chết ngoài kế hoạch thường xảy ra do sự cố khi máy đang hoạt động. KPI này giúp tổ chức đánh giá khả năng quản lý và lên lịch bảo trì của doanh nghiệp, đồng thời ảnh hưởng lớn đến chi phí vận hành.

Xem thêm: 05 phương pháp giải quyết bài toán Downtime trong sản xuất
4. Năng lực sản xuất (Capacity Utilization)
KPI năng lực sản xuất là một trong những chỉ số cơ bản và quan trọng nhất trong ngành sản xuất. Chỉ số này đo lường mức độ sử dụng nguồn lực sản xuất so với khả năng tối đa của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, KPI này cũng cung cấp thông tin quan trọng để tối ưu hóa sự sử dụng máy móc và nhà xưởng, giúp doanh nghiệp tăng cường năng suất và giảm lãng phí.
Xem thêm: Năng lực sản xuất – Bí quyết tối ưu hoá quy trình sản xuất
5. Năng suất lao động (Labor Productivity)
Labor Productivity là KPI đo lường hiệu suất của lao động trong quá trình sản xuất. Chỉ số này thường được tính bằng cách chia tổng sản phẩm hoặc giá trị sản xuất cho số giờ làm việc. Việc theo dõi chỉ số về năng suất lao động giúp tổ chức đảm bảo rằng nhân viên đang hoạt động hiệu quả và làm việc với hiệu suất cao, cải thiện năng suất lao động, đồng thời đảm bảo sự hiệu quả trong việc sử dụng nguồn nhân lực.
6. Thời gian giao hàng đúng hẹn (On-time Delivery – OTD)
OTD là KPI quan trọng liên quan đến khả năng giao hàng đúng hẹn theo yêu cầu của khách hàng. Tỷ lệ OTD đo lường khả năng đáp ứng của doanh nghiệp với mục tiêu giao hàng đúng thời gian. Chỉ số này không chỉ ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng mà còn thể hiện khả năng quản lý và duy trì lịch trình sản xuất của doanh nghiệp. Việc duy trì mức OTD cao giúp xây dựng niềm tin từ phía khách hàng và củng cố vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
7. Vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover Ratio)
Vòng quay hàng tồn kho là KPI quan trọng nhằm đo lường hiệu suất quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp. Việc tính toán chỉ số vòng quay hàng tồn kho giúp tổ chức đánh giá hiệu suất của chuỗi cung ứng và quy trình sản xuất. Một vòng quay hàng tồn kho nhanh hơn thường đi kèm với chi phí lưu trữ thấp và dòng vốn hoạt động linh hoạt, đồng thời giảm rủi ro hàng tồn kho ứ đọng.

Xem thêm: Bí Quyết Tối Ưu Vòng Quay Hàng Tồn Kho Cho Doanh Nghiệp
6 bước xây dựng hệ thống KPI trong sản xuất hiệu quả
Bước 1: Đánh giá tình trạng doanh nghiệp
Bước quan trọng đầu tiên trong việc xây dựng hệ thống KPI trong sản xuất là đánh giá tình trạng hiện tại của doanh nghiệp. Hoạt động này bao gồm việc tự đặt ra những câu hỏi cụ thể về những gì doanh nghiệp cần và thiếu, cũng như những điểm cần cải thiện. Bước này giúp tổ chức xác định các yếu tố quan trọng cần theo dõi thông qua KPI. Việc thu thập và phân tích dữ liệu từ các hoạt động sản xuất giúp doanh nghiệp đưa ra những đánh giá chính xác về tình hình.
Bước 2: Xác định mục tiêu, xây dựng chiến lược
Dựa trên đánh giá tình trạng hiện tại ở bước 1, doanh nghiệp cần xác định mục tiêu và xây dựng chiến lược. Mục tiêu cụ thể và chiến lược rõ ràng là cơ sở để xây dựng hệ thống KPI có hiệu quả. Bước này đóng vai trò định hình hướng đi và những chỉ số quan trọng cần theo dõi để đạt được mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp.
Bước 3: Thu thập dữ liệu chính xác
Để không mất quá nhiều nguồn lực, doanh nghiệp cần chọn lọc để thu thập những dữ liệu quan trọng và có liên quan đến mục tiêu và chiến lược đã xác định. Sự hỗ trợ của công nghệ, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu từ các tầng quản trị và vận hành giúp cho tổ chức đảm bảo tính toàn vẹn và chính xác của dữ liệu.
Bước 4: Xác định người tham gia vào việc thu thập và thiết lập KPI trong sản xuất
Tại bước này, tổ chức cần xác định rõ ràng ai sẽ tham gia vào quá trình thu thập dữ liệu và lập KPI trong sản xuất. Những người này có nhiệm vụ xem xét, tổng hợp thông tin, và đảm bảo tính chính xác của dữ liệu. Điều này đặt ra yêu cầu về trách nhiệm và hiểu biết đối với những người tham gia trong doanh nghiệp.

Bước 5: Đảm bảo các chỉ số KPI trong sản xuất được nắm bắt chặt chẽ
Một KPI hiệu quả đòi hỏi sự hiểu và nắm bắt chặt chẽ từ tất cả các bên liên quan. Doanh nghiệp cần tạo ra một khuôn khổ để giải thích ý nghĩa của các chỉ số và mối quan hệ của chúng với chiến lược tổng thể của doanh nghiệp. Bước này đóng vai trò tạo ra sự nhất quán và tăng cường sự tham gia tích cực từ những người được phân công trong tổ chức.
Bên cạnh đó, cách tốt nhất để tương tác với KPI là biến chúng thành công cụ hỗ trợ quyết định và cải thiện hiệu suất. Bằng cách này, KPI không chỉ là dữ liệu số, mà còn là nguồn thông tin hữu ích cho quyết định chiến lược và điều chỉnh chiến lược.
Bước 6: Xem xét và điều chỉnh lại bảng KPI trong sản xuất
Quá trình xây dựng hệ thống KPI trong sản xuất cần thường xuyên được xem xét để đảm bảo rằng nó đang giúp cho tổ chức cải thiện hiệu suất làm việc và sản xuất. Nếu bảng KPI không mang lại giá trị, cần điều chỉnh và cập nhật để đáp ứng nhu cầu thực tế và đạt được kết quả mong muốn. Điều này đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả của hệ thống KPI trong suốt quá trình sản xuất của doanh nghiệp.