1. ESG là gì?

ESG là viết tắt của Environmental – Social – Governance (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Đây là bộ tiêu chuẩn để đánh giá mức độ bền vững và trách nhiệm của một doanh nghiệp, bên cạnh việc chỉ nhìn vào lợi nhuận.

Nói đơn giản, ESG trả lời 3 câu hỏi:

Environmental (Môi trường): Doanh nghiệp có bảo vệ môi trường không? Ví dụ: Giảm khí thải CO₂, sử dụng năng lượng tái tạo, quản lý chất thải.

Minh họa: Một nhà máy sản xuất quần áo lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời để giảm điện than.

Social (Xã hội): Doanh nghiệp đối xử với con người và cộng đồng thế nào? Ví dụ: Bảo đảm quyền lợi người lao động, đa dạng nhân sự, đóng góp cho cộng đồng.

Minh họa: Một công ty công nghệ tạo quỹ học bổng cho trẻ em vùng sâu vùng xa.

Governance (Quản trị): Doanh nghiệp quản lý và ra quyết định ra sao? Ví dụ: Minh bạch tài chính, chống tham nhũng, cơ cấu lãnh đạo công bằng.

Minh họa: Một công ty niêm yết công khai báo cáo tài chính hàng quý, kiểm toán độc lập.

VTI sẽ đưa ra 1 ví dụ tổng thể để bạn dễ hiểu hơn về khái niệm này nhé:

Hãy tưởng tượng một công ty cà phê:

• E: Trồng cà phê không phá rừng, dùng phân bón hữu cơ.
• S: Trả lương công bằng cho nông dân, hỗ trợ y tế cho cộng đồng.
• G: Công bố rõ ràng nguồn gốc hạt cà phê, ban lãnh đạo có tỷ lệ nữ giới cao.

Nếu doanh nghiệp làm tốt ESG, họ sẽ được khách hàng, nhà đầu tư và xã hội tin tưởng hơn, vừa có lợi cho môi trường, vừa giúp tăng giá trị thương hiệu lâu dài.

2. Tiêu chuẩn ESG là gì? Tìm hiểu bộ tiêu chuẩn ESG dùng chung trên thế giới

Bộ tiêu chuẩn ESG gồm 3 nhóm chính:

E – Environmental (Môi trường): Bao gồm các vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, như tác động của biến đổi khí hậu, lượng phát thải carbon, quản lý nguồn nước và chất thải, kiểm soát ô nhiễm, khai thác tài nguyên và khoáng sản,…

S – Social (Xã hội): Tập trung vào các yếu tố xã hội, chẳng hạn như mức độ hài lòng của khách hàng, tính đa dạng – công bằng – hòa nhập, quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu, an ninh, cũng như quan hệ với cộng đồng,…

G – Governance (Quản trị doanh nghiệp): Liên quan đến cách thức tổ chức vận hành và quản trị, bao gồm quản trị công ty, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, minh bạch báo cáo,…

Các khía cạnh này thường được đánh giá dựa trên những bộ tiêu chuẩn quốc tế như Sáng kiến Báo cáo Toàn cầu GRI (Global Reporting Initiative) hay Tiêu chuẩn Kế toán Bền vững SASB (Sustainability Accounting Standards Board),…

2.1. Tiêu chuẩn Môi trường (E – Environmental)

Biến đổi khí hậu: Tiêu chí này được đánh giá dựa trên các cam kết quốc tế, trong nước, cùng chính sách quốc gia và quy định địa phương. Tại Hội nghị thượng đỉnh Liên Hợp Quốc năm 2021 (COP26), Việt Nam cùng hơn 100 quốc gia đã cam kết giảm lượng khí thải nhằm hiện thực hóa mục tiêu Hiệp định Paris: hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 2°C, và cố gắng ở mức 1,5°C vào năm 2030.

Năng lượng: Doanh nghiệp áp dụng ESG cần khai thác và sử dụng năng lượng hiệu quả, ưu tiên nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió và các giải pháp tiết kiệm năng lượng.

Tài nguyên thiên nhiên: Bao gồm đất, nước, rừng, khoáng sản, không khí… Để đạt điểm ESG cao, doanh nghiệp phải có đầy đủ giấy phép khi sử dụng tài nguyên, đồng thời được đánh giá cao nếu chủ động tham gia hoặc hỗ trợ cải tạo, phục hồi các khu vực bị ô nhiễm.

Xử lý và tái chế chất thải: Doanh nghiệp cần bảo đảm không xả thải các chất gây ô nhiễm ra môi trường. Bên cạnh đó, việc áp dụng các quy trình tái chế, tái sử dụng sẽ giúp tối ưu chuỗi sản xuất và giảm lượng chất thải.

Cơ hội môi trường: ESG mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp trong các lĩnh vực như phát triển công nghệ sạch, xây dựng công trình xanh, năng lượng tái tạo, giảm thiểu và bù đắp khí carbon, tái chế và kinh tế tuần hoàn, bảo vệ và phục hồi tài nguyên thiên nhiên, cũng như ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm.

2.2. Tiêu chuẩn Xã hội (S – Social)

Quyền riêng tư và bảo mật: Đây là một tiêu chí quan trọng trong ESG, dù tại Việt Nam các quy định và luật liên quan vẫn còn khá mới. Doanh nghiệp cần thu thập, sử dụng và bảo vệ dữ liệu cá nhân một cách có trách nhiệm, minh bạch và tuân thủ đạo đức nghề nghiệp. Tuyệt đối không tiết lộ thông tin cá nhân trái phép và phải áp dụng các biện pháp bảo mật phù hợp để đảm bảo an toàn dữ liệu.

Tính đa dạng, công bằng và hòa nhập: Theo quy định của Luật Lao động, tổ chức không được phân biệt đối xử với nhân viên dưới bất kỳ hình thức nào liên quan đến màu da, tôn giáo, quốc tịch… Mọi nhân sự, dù là nam hay nữ, đều cần được đối xử công bằng về công việc, cơ hội thăng tiến, cũng như chế độ lương thưởng.

Bình đẳng giới: Tất cả nhân viên, không phân biệt giới tính, phải có cơ hội phát huy tối đa năng lực và tiềm năng. Doanh nghiệp không được để xảy ra bất kỳ sự phân biệt nào về phúc lợi, lương thưởng hay quyền lợi nghề nghiệp.

Cơ hội xã hội: Bao gồm quyền tiếp cận thông tin và truyền thông, tài chính, y tế, cũng như các cơ hội về dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe. Doanh nghiệp cần chủ động đầu tư và tham gia các hoạt động vì cộng đồng, vừa thể hiện trách nhiệm xã hội, vừa tạo ra tác động tích cực, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội.

2.3. Tiêu chuẩn Quản trị doanh nghiệp (G – Governance)

Quản trị công ty: Doanh nghiệp cần xây dựng Hội đồng quản trị có thành viên đa dạng, đại diện cho các nhóm lợi ích khác nhau và sở hữu năng lực chuyên môn phù hợp để giám sát hiệu quả các hoạt động của công ty.

Quyền sở hữu trí tuệ: Cần có biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ như sáng chế, thương hiệu, bí mật kinh doanh. Đồng thời, doanh nghiệp phải tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ của bên thứ ba, tránh mọi hành vi vi phạm như sao chép hoặc giả mạo thông tin.

Liên kết với chiến lược kinh doanh: Tiêu chuẩn ESG cần được tích hợp vào chiến lược tổng thể của doanh nghiệp và trở thành yếu tố cốt lõi trong mọi hoạt động vận hành hàng ngày.

3. Khung pháp lý và chính sách ESG ở Việt Nam và toàn cầu

3.1. Chính sách, quy định về ESG tại Việt Nam

Việt Nam đang từng bước ban hành các chính sách và quy định liên quan đến ESG (Environmental, Social, and Governance) nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Một văn bản quan trọng là Luật Bảo vệ Môi trường 2020 (số 72/2020/QH14), được Quốc hội thông qua ngày 03/11/2020 và có hiệu lực từ 01/02/2021. Luật quy định doanh nghiệp phải áp dụng các biện pháp công nghệ và quản lý để bảo vệ môi trường, đồng thời sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách tiết kiệm, hiệu quả và bền vững.

Bên cạnh đó, Nghị định 155/2016/NĐ-CP về trách nhiệm xã hội yêu cầu doanh nghiệp thực hiện các cam kết và hoạt động nhằm cải thiện điều kiện sống, việc làm, thu nhập và chăm sóc sức khỏe cho người lao động. Đây được xem là một phần nỗ lực hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, phù hợp với định hướng phát triển bền vững và hội nhập quốc tế, đồng thời đáp ứng các tiêu chí ESG tại Việt Nam.

Ngoài ra, Bộ Tài chính và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng đã ban hành nhiều thông tư và quyết định liên quan đến báo cáo phát triển bền vững và quản trị công ty, góp phần củng cố yếu tố Governance trong ESG.

Nhìn chung, Việt Nam đã có những bước tiến trong xây dựng khung chính sách và quy định về ESG. Tuy nhiên, khâu thực thi vẫn còn hạn chế, đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ nhiều hơn từ phía Chính phủ và các cơ quan quản lý. Trong thời gian tới, việc tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nâng cao nhận thức, áp dụng hiệu quả tiêu chuẩn ESG là rất cần thiết.

3.2. Chính sách, quy định về ESG trên thế giới

Nhiều quốc gia phát triển như Liên minh Châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Nhật Bản đã ban hành các chính sách và quy định cụ thể nhằm thúc đẩy phát triển bền vững theo tiêu chuẩn ESG.

Tại Liên minh Châu Âu, Ủy ban Châu Âu đã ban hành Chỉ thị về báo cáo phi tài chính vào năm 2014, yêu cầu các doanh nghiệp lớn đặt trụ sở tại EU công bố thông tin liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị. Năm 2018, EU tiếp tục giới thiệu Kế hoạch Hành động về Tài chính Bền vững nhằm lồng ghép yếu tố ESG vào hoạt động đầu tư và tài chính.

Tại Hoa Kỳ, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) ban hành quy định buộc các công ty niêm yết công bố thông tin ESG, giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn cơ hội và rủi ro liên quan. Mục tiêu là tăng tính minh bạch, khuyến khích doanh nghiệp cải thiện hiệu suất ESG, qua đó thúc đẩy đầu tư bền vững.

Ngoài ra, Ủy ban Châu Âu còn triển khai Sáng kiến Công ty thuộc sở hữu nhà nước (SOE) về ESG từ năm 2020, nhằm khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn ESG vào hoạt động. Tại Đức, một ngân hàng phát triển bền vững đã được thành lập để hỗ trợ SOE đầu tư vào các dự án ESG.

Nhìn chung, các quốc gia phát triển ngày càng siết chặt yêu cầu về minh bạch và trách nhiệm ESG đối với doanh nghiệp. Sự gia tăng các chính sách và quy định mới cho thấy mức độ quan tâm sâu rộng của cộng đồng quốc tế đối với phát triển bền vững.

4. Các bước lập chiến lược ESG cho doanh nghiệp

Có 6 bước quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng một chiến lược ESG hiệu quả, được Ủy ban Châu Âu (EC) khuyến nghị.

Theo EC, chiến lược ESG không chỉ là một kế hoạch hành động, mà là kim chỉ nam định hướng sự phát triển bền vững của doanh nghiệp dựa trên ba trụ cột:

E – Environmental (Môi trường): Giảm tác động tiêu cực tới môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

S – Social (Xã hội): Tạo ra giá trị cho con người và cộng đồng.

G – Governance (Quản trị): Xây dựng hệ thống quản trị minh bạch, hiệu quả.

Bước 1: Hoạch định

Ở bước này, doanh nghiệp cần xác định rõ chiến lược ESG sẽ song hành và bổ trợ cho chiến lược kinh doanh dài hạn của mình. Việc hoạch định cần tập trung vào cả ba trụ cột E – S – G, đồng thời đảm bảo tính khả thi và mang lại tác động lâu dài.

Doanh nghiệp có thể tham khảo các khung tiêu chuẩn quốc tế khi xây dựng chiến lược, bao gồm:

Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs): 17 mục tiêu do Liên Hợp Quốc đề ra nhằm thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng và bảo vệ hành tinh.

Tiêu chuẩn SASB: Xác định các thách thức ESG đặc thù cho 77 ngành công nghiệp khác nhau.

Nguyên tắc Hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về Kinh doanh và Quyền con người: Đảm bảo doanh nghiệp vận hành có trách nhiệm và tôn trọng quyền con người.

Bước 2: Nghiên cứu tác động

Mọi chiến lược ESG hiệu quả đều bắt đầu từ việc đánh giá tác động của doanh nghiệp lên con người và hành tinh. Mục tiêu là xác định những lĩnh vực hoạt động tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng, cần được ưu tiên xử lý.

Các rủi ro này thường được phân thành ba nhóm chính:

• Môi trường – tác động đến khí hậu, tài nguyên và hệ sinh thái.
• Cộng đồng – ảnh hưởng đến xã hội và các nhóm dân cư.
• Nhân viên – liên quan đến quyền lợi, điều kiện làm việc và an toàn lao động.

Mỗi nhóm sẽ được đo lường thông qua các chỉ số rủi ro dựa trên dữ liệu theo ngành nghề, khu vực địa lý và loại hàng hóa. Doanh nghiệp có thể sử dụng cả dữ liệu định lượng và định tính từ các nguồn công khai để đánh giá mức độ nghiêm trọng cũng như khả năng xảy ra của từng rủi ro.

Bước 3: Đánh giá tính trọng yếu

Materiality Assessment là quá trình giúp doanh nghiệp xác định ưu tiên ESG phù hợp nhất. Bước này bắt đầu bằng việc xác định các bên liên quan như:

• Nhà đầu tư
• Nhà cung cấp
• Cộng đồng địa phương

Tiếp đó, doanh nghiệp lựa chọn những chỉ số ESG quan trọng nhất với từng nhóm đối tượng. Khi hiểu rõ những yếu tố nào thật sự quan trọng với các bên liên quan, doanh nghiệp sẽ dễ dàng thiết kế chiến lược và truyền thông hiệu quả hơn, đồng thời đáp ứng – thậm chí vượt qua – kỳ vọng của họ.

Bước 4: Xác định điểm khởi đầu

Không thể đo lường tiến bộ nếu không biết mình đang ở đâu. Do đó, doanh nghiệp cần thực hiện đo lường ban đầu để đánh giá hiện trạng và mức độ trưởng thành về ESG. Song song, việc phân tích hoạt động ESG của đối thủ cạnh tranh sẽ mang lại góc nhìn toàn diện và giúp định vị rõ vị thế của doanh nghiệp trên thị trường.

Bước 5: Đặt mục tiêu ESG

Mục tiêu ESG không phải là những con số chung chung mà phải được tùy chỉnh cho từng ngành nghề và mức độ tác động của doanh nghiệp.

Ví dụ:

Mục tiêu môi trường:

• Giảm phát thải carbon, hạn chế rác thải và tiết kiệm nước.
• Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và tối ưu chuỗi cung ứng.

Mục tiêu xã hội:

• Thu hẹp khoảng cách tiền lương, nâng cao phúc lợi và điều kiện làm việc.
• Thúc đẩy các hoạt động xã hội và sử dụng nguồn cung ứng nguyên liệu có đạo đức.

Mục tiêu quản trị:

• Nâng cao tính minh bạch, đa dạng hóa thành phần Hội đồng quản trị.
• Quản lý bảo mật dữ liệu, áp dụng kế toán minh bạch và duy trì đạo đức kinh doanh.

Bước 6: Tạo kế hoạch ESG

Chiến lược ESG cần được cụ thể hóa thành kế hoạch hành động rõ ràng với mục tiêu ngắn hạn và dài hạn – chẳng hạn theo mốc 1 năm, 5 năm, 10 năm. Mỗi mục tiêu lớn nên được chia nhỏ thành những bước khả thi, có thể đo lường, nhằm đảm bảo chiến lược đi đúng hướng và đạt kết quả bền vững.

5. EMSX – Giải pháp quản lý năng lượng thông minh, đáp ứng chuẩn ESG cho doanh nghiệp

EMSX của VTI Solutions là hệ thống quản lý năng lượng toàn diện, hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu hiệu quả vận hành, giảm thiểu tác động môi trường và nâng cao tiêu chuẩn quản trị – đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trong bộ tiêu chuẩn ESG (Environmental – Social – Governance).

Hệ thống EMSX của VTI Solutions được xây dựng trên ba trụ cột cốt lõi, giúp doanh nghiệp không chỉ tối ưu hóa hoạt động quản lý năng lượng mà còn đạt được các mục tiêu bền vững theo tiêu chuẩn ESG.

• Quản lý môi trường (Environment): Giúp doanh nghiệp kiểm soát các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và kinh doanh.
• Quản lý năng lượng (Energy): Tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng, giảm thiểu chi phí và giảm phát thải.
• Quản lý thiết bị (Equipment): Giám sát và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động của thiết bị, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và vận hành.

Những tính năng nổi bật của EMSX phải kể đến như:

• Quản lý năng lượng:
  • Giám sát công suất tức thời, điện năng tiêu thụ trong tháng của cả tòa nhà
  • Từ điện năng tiêu thụ, hệ thống có thẻ hỗ trợ tính tiền điện
  • Hiển thị các thông số điện chi tiết của từng khu vực: công suất tiêu thụ, điện áp, dòng điện, tần số…
• Quản lý môi trường:
  • Tích hợp hệ thống cảm biến để giám sát các chỉ số: nhiệt độ, độ ẩm, nồng độ CO2, bụi mịn
  • Theo dõi chất lượng không khí real-time, cảnh báo nếu có yếu tố ảnh hưởng sức khỏe
  • Có thể mở rộng tích hợp các hệ thống điều hòa, thông gió
  • Tạo kịch bản tự động điều chỉnh các thông số chất lượng không khí
• Quản lý thiết bị (Thiết bị chiếu sáng/Thiết bị sản xuất):
  • Bật/tắt đèn từ xa cho từng khu vực, thống kê trạng thái đèn (bật/tắt) theo khu vực, cảnh báo tiêu thụ bất thường (quên tắt đèn), tiết kiệm năng lượng.
  • Theo dõi trạng thái Realtime của thiết bị: đang hoạt động, đang dừng, đang lỗi, đang bảo trì
  • Theo dõi các thông số hoạt động trong máy (nhiệt độ, áp suất…)
    

EMSX phù hợp cho nhiều mô hình doanh nghiệp: nhà máy, khu công nghiệp, tòa nhà văn phòng, và các cơ sở sản xuất – kinh doanh cần tối ưu năng lượng, nâng cao hiệu quả quản trị và đạt chứng nhận ESG.

Với EMSX, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả vận hành, mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, nâng cao uy tín thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước.

Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và triển khai Hệ thống Quản lý Năng lượng và Môi trường EMSX, giúp doanh nghiệp bạn đạt tiêu chuẩn ESG và tối ưu hóa hiệu quả vận hành bền vững!

Nhận tư vấn miễn phí

5432100/5 - (0 bình chọn)