Sản phẩm lỗi trong sản xuất là gì?
Sản phẩm lỗi trong sản xuất (NG – viết tắt của Not Good) được định nghĩa là sản phẩm không đạt tiêu chuẩn chất lượng, có bất kỳ loại lỗi nào đó, bị trả lại hoặc yêu cầu thu hồi. Thuật ngữ NG được ứng dụng phổ biến trong hoạt động kiểm soát chất lượng sản phẩm trước khi chuyển vào lưu kho hoặc đưa đi phân phối. Khi phát hiện sản phẩm có lỗi, doanh nghiệp sẽ thu hồi và giải quyết nhanh chóng dựa vào quy trình xử lý hàng lỗi.
Sản phẩm lỗi trong sản xuất có thể gây ra nhiều tổn thất cho doanh nghiệp:
- Giảm chất lượng sản phẩm: Hàng lỗi có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, khiến sản phẩm không đáp ứng được yêu cầu của khách hàng. Điều này có thể dẫn đến việc khách hàng quay lưng lại với doanh nghiệp.
- Tăng chi phí sản xuất: Hàng lỗi cần phải được xử lý, điều này có thể làm tăng chi phí sản xuất. Chi phí xử lý hàng lỗi có thể bao gồm chi phí nhân công, chi phí nguyên vật liệu, chi phí khấu hao máy móc thiết bị,…
- Ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp: Hàng lỗi có thể gây thiệt hại uy tín của doanh nghiệp, khiến khách hàng mất niềm tin vào doanh nghiệp. Điều này có thể ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của doanh nghiệp.
Các nguyên nhân gây ra sản phẩm lỗi
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến hàng hóa, sản phẩm lỗi trong quá trình sản xuất, bao gồm:
- Nguyên nhân từ nguyên vật liệu: Việc thành phẩm không đạt chất lượng, yêu cầu có thể xuất phát từ nguồn nguyên liệu đầu vào. Sự thay đổi không được kiểm soát trong quá trình sản xuất nguyên liệu và linh kiện cũng là một lý do tạo ra biến động không mong muốn trong sản phẩm.
- Nguyên nhân từ máy móc thiết bị: Máy móc, thiết bị được sử dụng trong hoạt động sản xuất không đúng cách hoặc không được bảo trì tốt có thể dẫn đến sản phẩm lỗi. Nhà quản trị cần chủ động ngăn ngừa khiếm khuyết của sản phẩm bằng cách tinh chỉnh các quy trình sản xuất, thiết lập kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng máy móc hiệu quả.
- Nguyên nhân từ con người: Con người là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình sản xuất, do đó, sai sót của con người cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến hàng lỗi. Lỗi có thể phát sinh từ sự thiếu sót trong quy trình làm việc của con người, chẳng hạn như sai sót trong lắp đặt, kiểm tra, hoặc quản lý.
Quy trình xử lý sản phẩm lỗi trong sản xuất
Bước 1: Xác định nguyên nhân và mức độ hàng lỗi
Đây là bước đầu tiên và cần thiết trong quá trình quản lý sản phẩm lỗi. Việc truy tìm được nguyên nhân dẫn đến hàng lỗi sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ được chất lượng sản xuất hiện tại của công ty để có những biện pháp cải thiện phù hợp. Dựa vào đặc trưng của từng ngành, lĩnh vực để ứng dụng cách thức đánh giá mức độ lỗi của hàng NG khác nhau. Nhưng, nhìn chung, mức độ sản phẩm lỗi được phân ra làm 3 loại chính: Lỗi nhỏ, lỗi lớn, lỗi nghiêm trọng.
Bước 2: Báo cáo cho các bộ phận liên quan trong doanh nghiệp
Các sản phẩm NG theo nhóm được chuyển đến các bộ phận tương ứng, kèm theo thông tin về mức độ lỗi của sản phẩm. Tại đây, các bộ phận liên quan tiến hành phân tích sản phẩm lỗi để có biện pháp xử lý phù hợp. Sau bước xác định hàng lỗi, các sản phẩm NG được phân loại sẽ được chuyển đến các bộ phận xử lý tương ứng, kèm theo thông tin chi tiết về mức độ lỗi của chúng. Tại công đoạn này, nhiệm vụ của nhân viên cần phân tích lỗi và có các biện pháp xử lý phù hợp.
Bước 3: Tiến hành xử lý, khắc phục
Công đoạn doanh nghiệp cần xác định phương pháp xử lý phù hợp. Phương pháp xử lý hàng lỗi có thể bao gồm:
- Sửa chữa: Hàng lỗi có thể được sửa chữa để đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng.
- Đổi trả: Hàng lỗi có thể được đổi trả cho nhà cung cấp hoặc khách hàng.
- Tiêu hủy: Hàng lỗi không thể sửa chữa hoặc đổi trả có thể được tiêu hủy.
Bước 4: Đánh giá hiệu quả quy trình
Doanh nghiệp cần theo dõi và đánh giá hiệu quả của quá trình quản lý sản phẩm lỗi để kịp thời điều chỉnh các giải pháp nếu cần thiết. Ngoài ra, phương án doanh nghiệp có thể thực hiện kiểm tra chất lượng lại để đảm bảo rằng sản phẩm đã được sửa chữa hoặc tái chế đáp ứng tiêu chuẩn. Hoạt động quản lý sản phẩm lỗi cần được theo dõi chặt chẽ hiệu suất toàn bộ quy trình để đảm bảo không có sự cố lặp lại.
Bước 5: Thực hiện phòng ngừa và cải tiến liên tục
Rút ra bài học từ quy trình xử lý lỗi để cải thiện quy trình sản xuất trong tương lai. Điều chỉnh quy trình, kỹ thuật sản xuất, hoặc quy tắc kiểm soát chất lượng dựa trên thông tin thu thập được.
Các phương pháp giúp giảm thiểu sản phẩm lỗi
Ứng dụng công nghệ
Trong công nghiệp sản xuất hiện nay, việc ứng dụng công nghệ để kiểm tra, phát hiện và xử lý sản phẩm lỗi ngày càng phổ biến và được ưa chuộng.
- Công nghệ IoT cho phép các cảm biến có thể tự động kết nối và thu thập dữ liệu từ các thiết bị máy móc trong quy trình sản xuất của doanh nghiệp. IoT hỗ trợ doanh nghiệp giám sát, theo dõi các tham số quan trọng theo thời gian thực như: nhiệt độ, áp suất, độ rung, và nồng độ các chất. Từ những công nghệ đó xác định sự cố và điều chỉnh quy trình sản xuất kịp thời. Ngoài ra, IoT còn dự đoán bảo trì và sự cố tự động dựa vào các dữ liệu có thể dự đoán khi nào máy móc hoặc thiết bị cần bảo trì hoặc có nguy cơ gặp sự cố.
- Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và Machine Learning đã thay đổi cách kiểm tra và phát hiện hàng lỗi trong sản xuất. Các hệ thống AI có khả năng phân tích từ dữ liệu lịch sử để phát hiện các biểu hiện của lỗi một cách tự động và nhanh chóng. Trí tuệ nhân tạo AI, cụ thể Vision Computer có thể phân tích hình ảnh để phát hiện các khuyết điểm như vết nứt, kích thước không đúng, hoặc màu sắc không đồng nhất trên sản phẩm. Điều này giúp tự động hóa việc kiểm tra chất lượng và giảm sự phụ thuộc vào kiểm tra thủ công. Machine learning có khả năng dự đoán dự đoán lỗi trước khi chúng xảy ra bằng cách phân tích dữ liệu thời gian thực từ các cảm biến và máy móc. Điều này cho phép nhà máy thực hiện các biện pháp sửa chữa hoặc ngừng sản xuất trước khi lỗi càng gia tăng.
Đảm bảo chất lượng ngay từ đầu vào
Để giảm thiểu, hạn chế những vấn đề liên quan đến chuỗi cung ứng, doanh nghiệp cần thiết lập quy trình quản lý chất lượng ngay từ đầu vào. Điều này giúp kiểm soát chất lượng nguồn cung, tránh tình trạng có lỗi, hư hỏng, từ đó gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất cũng như thành phẩm đầu ra.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần lựa chọn và hợp tác chặt chẽ với nhà cung cấp uy tín để đảm bảo chất lượng đầu vào iQC ( (Input Quality Control) – tiếp nhận và kiểm tra chất lượng của nguyên liệu thô, linh kiện hoặc sản phẩm đã mua. iQC là điểm kiểm soát chất lượng đầu tiên trước khi sản xuất sản phẩm. Nếu đưa sản phẩm không đạt chất lượng vào quy trình sản xuất sẽ dẫn đến gián đoạn sản xuất hoặc lỗi thành phẩm, gây tổn thất rất lớn.
Quản lý chất lượng và cải tiến liên tục
Trong chiến lược quản lý chất lượng, các doanh nghiệp có thể áp dụng triết lý Kaizen với mục đích nâng cao chất lượng, giảm lãng phí trong sản xuất, từ đó giảm thiểu lỗi sai và hàng NG thông qua những cải tiến nhỏ nhưng có tính thường xuyên và liên tục. Việc ứng dụng phương án này giúp doanh nghiệp phát hiện các sai lỗi trong sản xuất hàng hóa, chủ động giảm thiểu rủi ro sản xuất hàng lỗi, đồng thời có những phương án tối ưu để xử lý hàng lỗi hiệu quả.
Đào tạo, nâng cao tay nghề cho người lao động
Sai sót của con người cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến hàng lỗi. Một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh sẽ giúp người lao động làm việc hiệu quả, tránh sai sót trong quá trình sản xuất. Và biện pháp mà nhà quản trị có thể áp dụng để khắc phục là mở các khóa đào tạo nhằm nâng cao kỹ năng tay nghề cho người lao động, tránh những rủi ro trong quá trình sản xuất.
Sử dụng hệ thống quản lý chất lượng
Hệ thống quản lý chất lượng (QMS – Quality Management System) đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu lỗi sản phẩm và tăng cường hiệu suất của một quy trình sản xuất. QMS cung cấp khả năng kiểm soát quy trình sản xuất từ đầu đến cuối. Bằng cách này, doanh nghiệp có thể theo dõi và đảm bảo rằng mọi bước của chuỗi cung ứng và sản xuất đều tuân thủ các quy trình chất lượng. Nhìn chung, QMS không chỉ giúp giảm thiểu lỗi sản phẩm mà còn tăng cường khả năng quản lý và cải thiện liên tục chất lượng sản phẩm.
Một trong số các giải pháp quản lý chất lượng có thể kể đến QMS-X – hệ thống quản lý chất lượng chuẩn hóa, tối ưu nằm trong bộ giải pháp quản lý sản xuất tổng thể MES-X do VTI Solutions phát triển.
- Quản lý chất lượng iQC, pQC, oQC
- Nắm bắt “gốc rễ” nguyên nhân lỗi, thông báo cải tiến chất lượng
- Hiển thị trực quan tiến độ và kết quả QC theo thời gian thực
- Hiển thị trực quan mức độ hiệu quả của hoạt động QC thông qua báo cáo thống kê về các loại lỗi, nguyên nhân lỗi, đối sách lỗi